عصر توریسم: پیگیری های چندین ساله دولت ها برای استرداد سرسرباز هخامنشی، سرانجام نتیجه داد مقرر است سر این سرباز بعد از رونمایی در موزه ملی در چند موزه مهم كشور به نمایش درآید.
به گزارش عصر توریسم به نقل از مهر، حسن روحانی بعد از بازگشت از سفر سه روزه به نیویورك جهت حضور و سخنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل در فرودگاه مهرآباد در جمع خبرنگاران به عرضه گزارشی از دستاوردهای سفر خود پرداخت و بیان كرد: پنجم مهر ماه وی با اشاره به بازگرداندن تندیس منقش به چهره یك سرباز هخامنشی بیان كرد: سفر به نیویورك رهاورد دیگری داشت و آن بازگرداندن یك اثر تاریخی است كه مربوط به ۲۵۰۰ سال پیش می گردد.برای بازگرداندن این اثر تاریخی، مدت ها كار بسیار قوی حقوقی انجام شد تا در نهایت توانستیم ضمن بازپس گرفتن این اثر تاریخی، آن را همراه با خود به تهران بیاوریم. اما اصل ماجرای سرسرباز هخامنشی چه بود و به چه زمانی برمی گردد؟ سر سرباز هخامنشی یكی از چندین سنگ برجسته منقوش به سربازان هخامنشی از پلكان شرقی كاخ آپادانا مجموعه تخت جمشید است و زمانی كه آن را از پله شماره ۱۹ پلكان شرقی كاخ آپادانای تخت جمشید دزدیدند( احیانا در سال ۱۳۳۶ شمسی) كسی نفهمید چطور، چه زمان و چه كسی آن را ربود. تا اینكه فردی به نام خانم برنت در سال ۱۹۷۴ سر سرباز هخامنشی را از یك حراجی با عنوان« حراجی ساتبی نیویورك » خرید و این اثر دزدیده شده را به مدت ۳۰ سال در اختیار خود نگه داشت. او پس از گذشت ۳۰ سال، در مارس ۲۰۰۵ میلادی تصمیم به فروش آن با استفاده از حراجی كریستیز كرد و ایران همان موقع متوجه حراج یك اثر تاریخی شد كه سال ها قبل از تخت جمشید دزدیده بودند.پیرو آن سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری اقدامات قضایی خویش را توسط وكلای انگلیسی در خصوص توقیف حراج و طرح دعوی جهت استرداد شی به ایران با اثبات مالكیت ایران درمورد این اثر آغاز كرد اما دادگاه لندن در تاریخ ۲۰ مارس ۲۰۰۷ میلادی حكم به نفع دارنده فعلی اثر ساكن فرانسه صادر كرد.سازمان میراث فرهنگی اعلام نمود كه آمادگی دارد طی مذاكره با دارنده فعلی اثر و پرداخت هزینه نگهداری، این قطعه سنگ پرارزش تاریخی كه اثری ملی است را به جایگاه اصلی خود (بر پیكر سرباز هخامنشی) بازگرداند. همینطور طبق قوانین بین المللی تمامی هزینه های نگهداری به دارنده كنونی سر سرباز هخامنشی به صورت كامل پرداخت گردد.آمادگی ایران برای خرید سرسربازتا اینكه مدتی بعد با وجود واسطه های مختلف بر سر راه مذاكره برای بازپس گیری این نقش برجسته و شفاف نبودن مبحث به صورت دقیق سبب شد ارتباطی حاصل نشود، با این وجود برای احقاق حقوق ملی ایران شكایتی از فروشنده تنظیم شد گرچه این احتمال وجود داشت كه دادگاه به نفع ایران رای صادر نكند اما با وجود استفاده از وكلای زبده و مجرب و پرداخت هزینه ای بیش از ۴۰۰ هزار پوند رای دادگاه لندن به نفع فروشنده صادر شد پس از آن فروشنده برای مذاكره با ایران ابراز تمایل كرد.
آبان سال ۸۶ خانم برنت فرانسوی پیشنهاد پرداخت هزینه ۵۰۰ هزار پوندی برای نگهداری این شی طی این سال ها را از جانب ایران نپذیرفت و سر سرباز هخامنشی در انگلیس به حراج گذاشته شد در نهایت به همان قیمت پایه ۵۰ هزار پوندی به فروش رسید. پس از آن كسی نمی دانست كه خریدار جدید چه كسی است. در بهمن ماه سال ۹۲ با كشف نقش برجسته یك سرباز هخامنشی در آپارتمان مردی كانادایی در شهر ادمونتون، ماجرای سرقت این كتیبه باستانی وارد مرحله جدیدی شد. وقتی این خبر در رسانه های خارجی انتشار یافت، كسی نگفت آیا این همان سرباز هخامنشی است كه در انگلیس بود یا نه. با این وجود رسانه ها نوشتند كه این اثر تاریخی پرارزش در سال ۲۰۱۱ در روز روشن از موزه هنرهای زیبای مونترال كانادا به سرقت رفت، سپس در ۲۲ ژانویه ۲۰۱۴ در بازرسی از خانه یك جوان كانادایی به نام «سمون متكی» در استان كبك این كشور پیدا شد. این فرد گفته بود كه كتیبه هخامنشی را سه سال قبل از دوستانش به قیمت هزار و ۴۰۰ دلار خریداری نموده و فكر نمی كرده كه قیمتی باشد.حتی یكی از كارشناسان سازمان میراث فرهنگی هم اظهار داشت كه تصاویر سرباز هخامنشی كه در انگلیس كشف شده با این سرباز در كانادا یكی است اما شاید رسانه ها از یك تصویر بهره برده باشند.
از اینجا به بعد دولت جدید روحانی روی كار آمد و روند پیگیری ها برای برگرداندن این نقش برجسته همانند گذشته، ادامه یافت. در این مدت خبری از سرباز هخامنشی نبود تا این كه در آبان سال ۱۳۹۶، با سوی كمپانی «هنركهن، روبرت ویس» پوستری را منتشر نمود كه در آن نقش برجسته سرباز هخامنشیِ سرقت شده از تخت جمشید روی آن حك شده بود.
این موسسه قصد تبلیغ نمایشگاه «هنر كهن» نیویورك را داشت. سازمان میراث فرهنگی با اطلاع از این اقدام، با همكاری مركز خدمات حقوق بین الملل ریاست جمهوری موفق به توقف نمایش و فروش آن در نیویورك شد و در روز نخست شروع به كار نمایشگاه یعنی شش آبان سال ۹۶ طرح نقش برجسته سرباز هخامنشی كه قیمتی معادل ۱.۲ میلیون دلار ارزش گذاری شده بود، از بخش معرفی آثار نمایشگاه و در قسمت «كلاسیك» روی سایتِ این كمپانی حذف شد.همراه رئیس جمهور در برگشت به ایراناین اثر از همان زمان در اختیار دادستانی امریكا قرار گرفت، و پیگیری های حقوقی ایران منجر به برگزاری دادگاه عالی نیویورك و اعلام رأی نهایی به نفع ایران شد و حتی اعتراض به این رای هم خللی در حكم استردادی كه دادگاه عالی امریكا برای ایران صادر كرده بود، تولید نكرد و بدین سان سه هفته پیش سرباز هخامنشی به صورت رسمی تحویل ایران شد. سر سرباز هخامنشی اما ظاهرا طبق توافق های صورت گرفته درون دولت منتظر بود تا اینكه روحانی به نیویورك برود و ان را به تهران بازگرداند و سرانجام در حاشیه جلسه سازمان ملل، سرسرباز هخامنشی كه سالها دست به دست شده بود و واحدهای حقوقی دولت های مختلفی برای بازپس گیری آن تلاش كردند، در دستان حسن روحانی قرار گرفت تا رئیس جمهور را به ایران همراهی كند. این سرباز هخامنشی كه به كشورهای مختلفی سرك كشیده، مقرر است بعد از نمایش در موزه ملی ایران كه به احتمال زیاد با حضور رئیس جمهور رونمایی خواهد شد، به چند موزه مهم در چند شهر كشور از جمله، موزه آذربایجان، اصفهان، خراسان رضوی برود تا همه مردم ایران بتوانند آن را ببینند. سپس به شیراز منتقل شود و جایی نزدیك به تخت جمشید برای همیشه به نمایش گذاشته شود. شاید اكنون مسئولان میراث فرهنگی كشور به این پی برده اند كه قرار نیست همه اشیا تنها در موزه ملی نمایش داده شود و هر شی تاریخی باید به خانه اش برود. بنابراین گمانه زنی ها بر این است كه سر این سرباز هم به موزه پاسارگاد كه مجهزتر است خواهد رفت و یا اینكه در پلكان جاسازی خواهد شد. منتها پیش از هر اتفاقی در تهران یك مراسم رونمایی و نمایشگاهی برایش ترتیب خواهند داد زمان این رونمایی هم وقتی مشخص می گردد كه دفتر ریاست جمهوری حضور روحانی را در این مراسم قطعی كند. با این وجود درباره اینكه چند وقت این اثر تاریخی در موزه ملی به نمایش گذاشته می گردد و یا در هر یك از موزه های كشور چه مدت حضور داشته باشد هنوز تصمیمی گرفته نشده است.
