به گزارش عصر توریسم آب انبار امیرچقماق یكی از آب انبارهای متفاوت یزد و ایران بازمانده از عهد تیموری است كه علوم مختلفی را برای بهره برداری از آن بكار گرفته اند.
به گزارش عصر توریسم به نقل از ایسنا، آب انبار امیرچقماق یكی از موقوفات بانو «ستی فاطمه خاتون» همسر امیرچقماق شامی یكی از امرای شاهرخ تیموری است كه زمان ایجاد آن به هنگام پایه گذاری تكیه و مجموعه امیرچقماق برمی گردد و همانند مجموعه امیرچقماق در جهت رفاه حال مردمی كه پشت دروازه شهر یزد جا می ماندند، ساخته شده است.
این آب انبار كه در سمت چپ ورودی بازارچه مجموعه امیرچخماق قرار گرفته، تا پیش از ساخت این تكیه بعنوان محل ذخیره آب جهت امر بنایی مجموعه امیرچخماق بوجود آمده ولی بعد از ساخت و سازها، با ایجاد گنبد و ۴۹ عدد پله، به آب انبار تغییر كاربری یافته است.
نكته حائز اهمیت این كه برای این كه مسیر ورودی آب انبار در میدان قرار نگیرد، آنرا موازی با خزانه ساخته اند و برخلاف همه آب انبارهای موجود، پاشیر آن روبروی ورودی نیست.
جنس بدنه و مسیر آب تا شیر برداشت، آجر و ملات ساروج كه شامل آهك، سفیده تخم مرغ و خاكستر و استفاده از آن بسیار هوشمندانه بوده است.
عمق خزانه از ورودی آب تا كف آن ۱۰ متر و قطر آن ۹.۵ متر است و تنها یك راه دسترسی به خزانه جهت نظافت و اطلاع از آب اتاقك روبروی آن بوجود آمده كه در دهانه یكی از بادگیرهای متصل به خزانه قرار دارد. برای این كار هم هر چند وقت یك مرتبه با كمك طناب و كشكولی چرمین و آجرهایی كه در دیواره قنات به صورت پله وار برجسته شده اند، داخل خزینه می شدند.
سه بادگیر هم در دیواره ی خزانه تعبیه شده كه برای به گردش در آمدن هوا و در نهایت آب داخل خزانه بوجود آمده است.
كف این آب انبار هم مانند اغلب آب انبارهای یزد و كشور به منظور پیشگیری از گریز آب، لایه ای از سرب پهن شده و تغذیه آن هم از راه قنوات خیر آباد و فهرج صورت می گرفته است.
یكی از نكات جالب توجه این آب انبار این است كه جهت پایدار ماندن آب خزانه به مدت زیاد به آن مقداری آهك، زغال و خشت خام اضافه می كردند و در نهایت برای جلبك زدایی خزانه هم تعدادی ماهی در این آب رها می كردند و هرگاه زمان بازدید از آب، ماهی مرده ای در سطح آب مشاهده می شد از این آب استفاده نمی كردند تا علت مرگ ماهی مشخص شود.
این آب انبار حالا به منظور بازدید گردشگران و آشنایی با نحوه این سیستم پیچیده و هوشمندانه تبدیل به موزه ای از وسایل در رابطه با آب شده است.
