به گزارش عصر توریسم استفاده از تكنولوژی چاپ سه بعدی این امكان را می دهد كه ماكت هایی از آثار باستانی تولید شود تا بازدیدكنندگان ارتباط بیشتری با میراث فرهنگی برقرار كنند؛ این آثار می تواند قابل خوردن هم باشند.
به گزارش عصر توریسم به نقل از مهر، چند سال پیش در خبرها آمده بود كه چاپ سه بعدی دنیا را دگرگون می كند. در سال ۲۰۱۱، هفته نامه اكونومیست، یك ویولن با چاپ سه بعدی را در صفحه اول خود به نمایش گذاشت و ادعا كرد كه «چاپ سه بعدی امكان دارد تأثیر عمیقی مانند انقلاب صنعتی بر جهان داشته باشد». گویا امیدها به این وعده بزرگ صنعت دیجیتال و بخصوص چاپ سه بعدی بیشتر از واقعیت بوده است. اما تأثیرات مورد نظر بالاخره تحقق خواهد یافت. در چند سال قبل شاهد یك روند ثابت و رو به افزایش از آزمایش ها، تجارب و پیشرفت های فنی بوده ایم. سازندگان و صنعتگران فهمیده اند چاپ سه بعدی دارای محدودیت های بسیاری است و جهت استفاده موفقیت آمیز از آن باید این محدودیت ها شناسایی شوند. علاوه بر این بسیاری معتقدند، هیجان اولیه جامعه از اختراع این فناوری بیش از اندازه بود. اما با این حال، اشتیاق و درخواست زیاد مردم جهت استفاده از این تكنولوژی را نمی توان نادیده گرفت. این فناوری و كاربردهای آن فقط احتیاج به كمی زمان، آزمایش و ارزیابی بیشتر دارد تا به زندگی روزمره ما وارد شود. طی دهه گذشته، موزه ها و سایر موسسات فرهنگی در سراسر جهان یكی از هیجان انگیزترین بسترها برای بكارگیری چاپ سه بعدی بوده اند. این احتمالاً به علت ماهیت اشیاء و مكان های موسسات فرهنگی درجهت مطالعه و جمع آوری آثار و نمایش آنهاست. آثاری كه با عنایت به صدمه پذیری و اهمیت تاریخی آنها، نمی توان لمس شان كرد و معمولاً در پشت قابهای شیشه ای محصور، به معرض نمایش گذاشته می شوند. اما این روند در حال تغییر است. لطفا دست بزنید! یكی از شناخته شده ترین پروژه های دیجیتال، ماكت مقبره توت عنخ آمون در دره پادشاهان مصر است كه توسط شركت Factum Arte ساخته شد. ماكت یا همان كپی (به نقل از این شركت) به گردشگران این امكان را می دهد كه داخل مقبره پادشاه را تجربه كنند بدون اینكه به محل دفن اصلی صدمه برسد.

ماكت سه بعدی مقبره توت عنخ آمون از جانب دیگر، موزه تاریخ طبیعی آمریكا از دانشجویان خواسته تا استخوان های دایناسورها را چاپ سه بعدی و مونتاژ كنند و مانند دیرینه شناسان به شناسایی گونه های مختلف بپردازند. همینطور آزمایشگاهی در موزه هنر متروپولیتن نیویورك، ماكت های خوراكی آثار باستانی را از موادی مانند شكلات، پنیر و برنج تولید كرده تا بازدید كنندگان هم از راه طعم و مزه و هم تماشای آنها از آثار باستانی لذت ببرند.

ماكت های خوراكی همینطور موسسه فرهنگ و هنر Google، ازهمكاری گسترده با چند شركت دیگر در پروژه open Heritage اطلاع داده است. هدف این پروژه احیای مهمترین میراث فرهنگی و آثار باستانی جهان با تولید نسخه هایی در مقیاس كوچك از آنهاست. این نمونه ها وسعت كاربرد چاپ سه بعدی در میراث فرهنگی را نشان می دهند. بعضی از این كاربردها غیرعادی به نظر می رسند. مثلا مبحث اصالت آثار هنری در مقایسه با تولید این مدلهای جعلی بحث برانگیز است. یا امكان دارد در زمینه حق استفاده و توزیع گسترده آنلاین مدل های سه بعدی آثار باستانی مشكلاتی ایجاد كند. با این حال، به نظر می آید تمام این فعالیت ها یك هدف مشترك دارند؛ آن هم اینكه افراد بتوانند از راه تجربیات چند حسی، میراث فرهنگی را بشناسند، از آن لذت ببرند و درك بهتری داشته باشند. قدرت ماكت ها ماكت ها از مدت ها قبل تولید می شده اند. كپی اشیای موزه ای برای قابل لمس كردن آنها، قرن ها بود كه با استفاده از روش های سنتی ساخته می شدند. از این گذشته، جنبه مادی اشیا نقش مهمی در توانایی ما در درك و فهم جهان از راه تجربیات واقعی دارد. اجازه لمس، وارسی شكل و شمایل، وزن و حتی بوییدن ماكت یك اثر باستانی، می تواند تجربیات ما از میراث فرهنگی را تغییر دهد. در واقع، این نوع ارتباط نزدیكترین برخوردی است كه اغلب مردم تابحال با اشیا میراث فرهنگی داشته اند. آنچه كه در مورد ماكت های دیجیتالی متفاوت می باشد، جزئیات دقیق و شباهت بسیار زیاد آن با نسخه اصلی است، این فرایند باردیگر سازی بی نقص به لطف استفاده از اسكنرهای لیزری با تكنولوژی بالا انجام می گیرد. قدرت ماكت های دیجیتال هم در ماهیت دیجیتالی آنها نهفته است. بدان مفهوم كه به راحتی در سراسر جهان قابل دسترسی، ویرایش و اشتراك گذاری هستند. بعنوان مثال، افراد علاقه مند به میراث فرهنگی می توانند از وب سایت موزه ها به این ماكت های دیجیتال دسترسی پیدا كنند و آنها را در خانه یا فبلب با یك چاپگر سه بعدی رومیزی چاپ كنند. مهمتر از همه، این ماكت های دیجیتال همینطور می توانند به راحتی دست كاری یا سفارشی سازی شوند تا نیازهای مخاطبان مختلف را در حوزه های متفاوت، برآورده سازند. غلبه بر موانع با عنایت به تنوع برنامه ها و محبوبیت این فناوری، بررسی چگونگی درك مردم از ماكت ها و ارتباط با آنها از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. محققان دانشگاه برایتون انگلیس به دنبال فهم ارتباط فیزیكی مخاطب با ماكت ها هستند. فقط با تجزیه و تحلیل این تعاملات قادر خواهیم بود بهترین ماكت ها و فعالیت های ممكن را برای تأمین نیاز مخاطبان طراحی و تولید نماییم. این محققان همینطور پتانسیل ماكت ها را برای جذب مخاطبان متنوع در موسسات فرهنگی بررسی می كنند. بعنوان مثال، افراد دارای نقص بینایی حالا می توانند ماكت هایی از میراث فرهنگی را لمس كنند تا درك خویش را از آثار باستانی تاریخی تقویت نمایند. هنگام بررسی تعامل مردم با ماكت های سه بعدی در گالری دیرینه شناسی جدید موزه برایتون، مشاهده شد كه بازدید كنندگان از لمس ماكت ها یا یا وارسی آنها اجتناب می كنند. جالب است كه گویا ماكت ها از نسخه اصلی خود، خاصیت «لطفا دست نزنید» را به ارث برده اند! در این خصوص، راهنمایی شفاف، طراحی متفكرانه و ایجاد انگیزه در مخاطب برای تعامل با ماكت ها و محیط های موزه ای، راه گشاست. با وجود تلاش هایی كه در این بخش شده، به نظر می آید مردم از ارتباط فیزیكی با آثار باستانی موزه اجتناب می كنند و شاید این تاثیر موانع ذهنی است كه سالها به ما آموخته شده است. اما با پژوهش و تكرار می توان راه هایی برای غلبه بر این آموزه در برخورد با ماكت آثار باستانی پیدا كرد. گزارشگر: محبوبه عزیزی