عصر توریسم: ایران با 12 كشور مرز آبی یا دریایی دارد اما فقط به دو كشور امارات و كویت می توان با كشتی سفر كرد.
ایران بوسیله دریای خزر، خلیج فارس و عمان (مكران) به كشورهای جمهوری آذربایجان، روسیه، قزاقستان، تركمنستان، عراق، كویت، عربستان، قطر، امارت متحده عربی، عمان و پاكستان دسترسی دارد اما بیشترین ترددهای آبی بین ایران با این كشورها بیشتر جنبه تجاری دارد تا مسافری.
محمد راستاد ـ عضو ستاد مركزی خدمات سفر كه مدیر عامل سازمان بنادر و دریانوردی است، ـ در گفت و گو با ایسنا درباره مسیرهای كه الان برای سفر دریایی ایرانیها در دسترس و فعال است، اظهار نمود: سفرهای بین المللی دریایی درحال حاضر بین بندر «شهدباهنر» در بندرعباس و «شارجه» در امارات، همین طور بین «بندر لنگه» در استان هرمزگان و «دبی» در امارات و بین «خرمشهر» در استان خوزستان و «كویت» انجام می شود.
گیلان، مازندران، گلستان، خوزستان، بوشهر، هرمزگان و سیستان و بلوچستان، هفت استانی هستند كه به پهنه های آبی دسترسی دارند اما سفرهای بین المللی دریایی فقط از سه بندر در دو استان به سه بندر در دو كشور انجام می شود.
سفر با كشتی در مسیر بندرعباس ـ شارجه با هزینه ای بین ۵۲۰ تا ۸۰۰ هزار تومان حدود ۱۲ ساعت طول می كشد. همین طور فاصله بین بندرخرمشهر ـ كویت حدود ۵ ساعت طی می شود كه هزینه آن از ۴۵۲ تا ۸۰۰ هزار تومان است. مسافت بین بندر لنگه و دبی را هم می توان با شناورهای تندرو در ۵ ساعت طی كرد كه هزینه آن بین ۶۲۵ تا ۹۶۷ هزار تومان تمام می شود.
طبق اطلاعاتی كه در وب سایت شركت كشتیرانی والفجر ـ جابه جاكننده مسافران در آب های جنوبی ـ انتشار یافته، یك مسیر دریایی بین خرمشهر و بصره در عراق نیز وجود دارد كه در مناسبت اربعین و در زمان تقاضا، كشی ها بین این دو بندر با هزینه ای بالغ بر ۸۱ هزار تومان تردد می كنند.
مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی درباره مسیرهای بین المللی دائمی كه حركت كشتی ها در آنها متوقف شده و یا معطل پر شدن صندلی ها است، اظهار داشت: به جز مسیر دریایی بندر خرمشهر ـ كویت كه گاهی تردد كشتی ها در آن توقف هایی دارد، حركت كشتی های مسافربری در دو مسیر «بندرلنگه ـ دبی» و «بندرعباس ـ شارجه» مستمر برقرار است.
در گذشته سفرهای دریایی از ایران به دو كشور «قطر» و «عمان» نیز انجام می شد كه حالا حركت كشتی ها در این مسیرها متوقف شده است. راستاد معاون وزیر راه و شهرسازی با تایید این موضوع، علت آنرا بیشتر مقرون به صرفه نبودن حركت كشتی ها در این دو مسیر بین المللی دانست و اضافه كرد: زیرساخت بندری و پایانه سفرهای دریایی در هر دو مقصد وجود دارد، اما باید رقابتی بین كشتی های مسافربری و شركت های هواپیمایی باشد تا جهت استفاده توجیه پیدا كند. گاهی سفر هوایی از نظر هزینه، زمان و سهولت مقرون به صرفه تر از سفر با كشتی است.
او با بیان این كه سرمایه گذاری برای كشتی های مسافرتی وجود ندارد، اظهار نمود: زیرساخت بندری خلائی ندارد. فقط مسیرهای دریایی از نظر اقتصادی، كیفیت و سهولت باید برای متقاضی توجیه پذیر شود. خطوط كشتیرانی باید سرمایه گذار داشته باشد و مسافران را متقاعد كنند كه از این امكان استفاده كنند.
راستاد با اشاره به توقف سفرهای دریایی بین ایران و عمان اظهار داشت: تردد كشتی های مسافرتی در این راه به لحاظ هزینه تا مقطعی مقرون به صرفه بود، اما هزینه كشتی كه در این راه استفاده می شد خیلی بالا بود. كشتی عمان مدرن بود و می توانست مسافت ۱۵۰ مایلی را در دریا سه ساعته طی نماید كه سرعت بالایی در مسیرهای دریایی بشمار می رود اما پروازهایی در همین مسیر وجود داشت كه به لحاظ هزینه مقرون به صرفه تر بود و آن خط كشتیرانی نتوانست با آنها رقابت كند و ادامه فعالیت آن به لحاظ اقتصادی دیگر توجیه نداشت.
مدیر عامل سازمان بنادر و دریانوردی درباره سفرهای دریایی در خزر نیز توضیح داد: كمتر از دو دهه قبل بین باكو و بندر انزلی كشتی های مسافربری تردد داشتند، منتهی به واسطه كمبود تقاضا، هزینه ها و شرایط جوی (طوفانی) دریای خزر، سفرهای دریایی در این راه نیز متوقف گردید. هرچند پیگیر آن هستیم، بخصوص در مذاكراتی كه با همتای آذربایجانی و روسی داریم تلاش می نماییم مكانیزم تشویقی ایجاد نماییم تا باردیگر سفرهای دریایی بین ایران و كشورهای حاشیه دریای خزر برقرار شود.
راستاد درباره طرح كشور قزاقستان برای برقراری خطوط دریایی بین ایران و منطقه اوراسیا اظهار داشت كه این طرح بیشتر درباره كالا است و به مسافرت های دریایی ارتباطی ندارد.
معاون وزیر راه و شهرسازی همین طور اظهار نمود: علاوه بر این مسیرهای بین المللی، تردد كشتی های مسافربری بین بنادر و جزایر داخلی همچون قشم (به علاوه لافت)، كیش، هرمز و هنگام برقرار است.

منبع: