به گزارش عصر توریسم البرز كاخ های زیادی از دوران مختلف تاریخ ایران در خود جای داده است، كاخ سلیمانیه یكی از این كاخ هاست كه در زمان دومین شاه قاجار ساخته شد.
باآنكه اموال این كاخ در دهه های گذشته با سرنوشتی مبهم گرفتار شده و حتی بعضی از آنها سر از خارج كشور در آورده اما كاخ سلیمانیه به علت دیوارنگاری ها و تصویری منحصر به فرد از بنیانگذار سلسله قاجار اهمیت فوق العاده ای دارد.
زهرا اعتمادی، كارشناس میراث فرهنگی درباره تاریخچه كاخ سلیمانیه در گفت و گو با ایسنا می گوید: این كاخ بعنوان یكی از بناهای تاریخی و فرهنگی شهر در محله قدیمی مصباح كرج واقع شده است.
وی با اشاره به تاریخ ساخت این كاخ ادامه می دهد: این بنا به دستور فتحعلی شاه قاجار بین سال ۱۲۲۵ تا ۱۲۲۷ توسط محمد حسین خان نظام الدوله معروف به صدر اصفهانی بنا شده است.
وی با اشاره به اینكه بنای كاخ سلیمانیه ساده ساخته شده است، می گوید: ساختمان كاخ سلیمانیه آجری است و نمای آن تزئینات ویژه ای ندارد، در شرق ساختمان كاخ برجی در پنج طبقه ساخته شده بوده كه الان تنها ویرانه های طبقه همكف آن باقی مانده است.
وی خاطرنشان می كند: این بنا به پاس تولد سی و چهارمین پسر فتحعلی شاه به نام سلیمان میرزا با عنوان كاخ سلیمانیه نام گذاری شده است.
كاخ سلیمانیه ثبت ملی شده است
وی می گوید: كاخ سلیمانیه در دوم اسفند ۱۳۲۷ با شماره ۳۷۰ در لیست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
این كارشناس میراث فرهنگی با اشاره به قسمت های تشكیل دهنده این كاخ یادآور می شود: این كاخ از بخش های مختلفی همچون عمارت گلشن، ساختمان كلاه فرنگی، حرمسرای فتحعلی شاه، ساختمان اندرونی، ساختمان بیرونی، برج بلند فراش آباد، عمارت در قرمز، باغ انگوری، باغ فراش آباد، باغشاه اول، باغشاه دوم و باغ فردوس تشكیل شده بود كه هم اكنون فقط بنای كوشك سلیمانیه باقی مانده است.
راز محبوبیت كاخ سلیمانیه
اعتمادی در ادامه به علت اهمیت این كاخ اشاره می كند و می گوید: اهمیت این كاخ در وجود نقاشی های دیواری آن نهفته است چون بعضی از نقاشی های این بنا همچون تصویر بنیانگذار سلسله قاجار (آقا محمد خان) در هیچ جای دیگری وجود ندارد و این تصویر تنها تصویر ثبت شده از اوست، علاوه بر این، كاخ سلیمانیه جز نخستین بناهایی است كه به سبك پیلوت (بر روی پایه) راه اندازی شده است.
اعتمادی با بیان خصوصیت های خاص این كاخ ابراز می كند: همچون نكات بسیار جالب در این بنا برون گرایی محض اجزای آن است به صورتی كه پنجره های بسیار بزرگ و كم عرض ساختمان سبب شده است فضاها از دو سو به محوطه بیرونی چشم اندازی وسیع داشته باشند و همینطور در تمام ساعات روز نورگیری كنند كه این امر خود سبب شده فضاهای داخلی مملو از نور و روشنایی شوند.
وی می گوید: علاوه بر این تمامی اجزا و عناصر ساختمان شامل فضاها و نما، جرزها و پله ها، نسبت به محور میانی بنا متقارن بوده و ساختار بسیار ساده ای دارند كه این امر فضایی روشن، شفاف و سبك در محوطه این كاخ بوجود آورده است.
كارشناس میراث فرهنگی با توضیح بیشتر در باره این بنا اضافه می كند: كاخ سلیمانیه كه بعنوان قصر ییلاقی و تفریحی در تابستان ها و برای تفریح پادشاه استفاده می شد، دارای باغ وسیع با ساختمان هایی مجلل و با شكوه بوده است.
وی ادامه می دهد: با عنایت به تصاویری كه ناصرالدین شاه از این كاخ گرفته، تالار بزرگ قصر را كه معمولاً شاه در آن سكونت می كرده به سبك و شیوهی ایرانی تزئین كرده بودند و دیوارهای آن تمام آیینه كاری و در فواصل آینه كاری ها هم نقاشی هایی از گل و گیاه وجود داشته است كه در آن تصاویری از كلیه سلاطین قاجار از آقا محمدخان فتحعلی شاه تا ناصرالدین شاه را نقاشی كرده بودند.
اعتمادی با اشاره به دیوارنگاره های این كاخ می گوید: در تالار این بنا، دو نقاشی از عبدالله خان نقاش باشی روی دیوارها كشیده شده كه یكی تصویر آقا محمدخان و دیگری تصویر فتحعلی شاه و اطرافیانشان است.
وی ادامه می دهد: در تابلوی بارعام فتحعلی شاه، سلیمان میرزا به صورت كودكی در كنار تخت طاووس تصویر شده است.
این كارشناس میراث فرهنگی با اشاره به تاریخ اتمام این نقاشی ها اظهار می كند: تاریخ كشیدن تابلو و نام نقاش آن در پایین اثر چنین ثبت شده «نقش فرمان ده مامی تا ماه زد رقم بنده شه عبدالله ۱۲۲۸»
این كاخ حالا در محوطه پردیس كشاورزی دانشگاه تهران و در مجاورت كاروانسرای شاه عباسی كرج قرار دارد و درهای آن برای بازدید عمومی در نوروز باز شده بود.