به گزارش عصر توریسم میراث باستانی نهفته در اطراف كوه بی بی شهربانو در اثر فعالیتهای كارخانه سیمان تهران و كوه خواری های انجام گرفته از بین می رود، اتفاقی كه سال ها از آن می گذرد اما توجهی به آن نمی گردد.
گروه جامعه؛ کارخانه سیمان ری نخستین کارخانه سیمان ایران و خاورمیانه است که مدتهاست فعالیتی نمی کند، این کارخانه سهام دولتی داشت و با واگذاری آن به شهرداری تهران مقرر است به موزه صنعت تبدیل گردد. اما تولید سیمان و روند تهیه آن دست از سر تهرانی ها بر نخواهد داشت. حالا کارخانه سیمان تهران واحد ششم اش را افتتاح کرده تا به همراه کارخانه های دیگر به کوه خواری خود ادامه دهند اما این کوه خواری تنها به محیط زیست اطراف کوه بی بی شهربانو صدمه نمی زند بلکه ۵ پرونده ثبت ملی شده را هم تحت الشعاع قرار خواهد داد.
در این باره، بارها و بارها مسؤلان مختلف صحبت کرده اند حتی حسن خلیل آبادی عضو شورای شهر تهران هم با اشاره به اینکه کارخانه سیمان تهران هنوز فعالیت می کند و برای تولید سیمان مبادرت به کوه خواری می کند، گفته است: کارخانه سیمان منظره عمومی شهری و کوه بی بی شهربانو را از بین برده و هر روز با تخریب کوه مبادرت به تولید سیمان می کند در حالیکه معادن زیادی برای تولید سیمان در کشور وجود دارد.
عضو شورای شهر تهران ضمن اشاره به اینکه اقدامات کارخانه سیمان چهره این منطقه را زشت کرده، اظهار داشت: وضع آنجا به شکلی شده که حتی برای علاقمندان به کوه نوردی هم غیر قابل استفاده شده است و حتی عزیمت به بقعه بی بی شهربانو هم که مورد استفاده گردشگران است سخت شده است.
اما صحبت ها و گلایه های خلیل آبادی نسبت به این مورد به مالک سیمان تهران که همان بنیاد مستضعفان باشد خوش نیامد و از او بابت گلایه های متعددش شکایت نمود.
حجت نظری، عضو شورای اسلامی شهر تهران، ری و تجریش هم به دنبال شکایت کارخانه سیمان تهران از حسن خلیل آبادی واکنش نشان داده و در توئیتر نوشت: «همکار عزیزم آقای خلیل آبادی که نسبت به خطرات استفاده از مازوت در کارخانه سیمان تهران و آثار آن بر سلامت مردم تذکر داده بود به دادسرا احضار شد! آقای پرویز فتاح عزیز پاسخ تذکر شکایت نیست. آیا جان ساکنان ری و جنوب تهران به اندازه پس گرفتن اموال مستضعفان برایتان مهم است؟»
نه تنها در حوزه زیست محیطی این منطقه بلکه امیرمصیب رحیم زاده رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان ری هم گفته انفجاراتی که توسط کارخانه سیمان تهران برای برداشت از معادن رخ می دهد آثار باستانی منطقه بی بی شهربانو، گنبد اینانج و برج نقاره را هم تحت تاثیر قرار داده است. برداشت های کارخانه سیمان تهران از کوه بی بی شهربانو باعث تخریب کوه از لحاظ زیبایی بصری شده و در مرحله بعد باعث صدمه رساندن به بافت تاریخی منطقه می شود و اداره میراث فرهنگی و گردشگری مخالف این مورد است.
اکنون هم دکتر احمد ابوحمزه ری شناسی که مدتهاست در این عرصه فعالیت می کند به خبرنگار مهر می گوید: صحبت ها و تمام انتقادها از فعالیتهایی که در این محدوده انجام می گیرد، فایده ای نداشته است.
او میراثی که در محدوده کوه بی بی شهربانو قرار دارد را شامل غارهای باستانی، کوه نقاره خانه، کوه ری که محافظ ری بوده، گورستان سلطنتی ری، قلعه طبرک، برج نقاره خانه و بنا و مقبره بی بی شهربانو و متعلقاتش و برج اینانج و دژ رشکان می داند و می گوید: این آثار که همگی جزو میراث ملی ایران هستند با فعالیتهای کارخانه سیمان تهران و معادن دیگر، در خطر هستند. به سادگی کوه ها بریده می شود کوه هایی که منابع طبیعی هستند چنین اتفاقی هر کجای کشور باشد، جلوی آنرا می گیرند اما این اقدام سالهاست انجام می شود بی مشکل! چون سنگ و خاک اینجا برای تولید سیمان مناسب می باشد اما آیا نمی دانند که انفجارهای به وجود آمده چه آثار تاریخی و باستانی را از بین می برد؟
وی در ادامه می گوید: آثاری مانند گورستان سلطنتی ری، کوه و قلعه طبرک، برج نقاره خانه، بنا و مقبره بی بی شهربانو و متعلقاتش و گنبد اینانج، غارها و دژ رشکان تقریباً نزدیک به هم هستند میراثی که نمونه آنها را شاید هیچ کجا در کنار هم نتوان پیدا کرد. ضمن اینکه در این محدوده پرندگان (عقاب، قرقی و…) حیوانات مختلف ساکن در کوهستان هم پیدا می شوند. پوشش گیاهی سبزی که اینجا وجود دارد با گرد و خاکی که از انفجارها به وجود می آید از بین می رود. وجود کارخانه سیمان و معادن شن و ماسه سبب آلودگی هوای جنوب تهران شده است این مورد هم بارها تذکر داده شد اما من از نگاه میراث فرهنگی به این مورد می پردازم و می گویم که نباید پس از گذشت ۸۰ سال که از تأسیس این کارخانه می گذرد اجازه دهیم چنین فعالیتهایی ادامه پیدا کند به خصوص اینکه مخالفت با این اقدامات از سال ۵۲ تا کنون انجام می شده است. حتی سال ۵۶ که یک مرمت کار ایتالیایی بنای بی بی شهربانو را مرمت کرد، هم نوشته بوده که نباید انفجارها صورت بگیرد چون به این بنا صدمه می زند. اما ۴۰ سال از آن زمان گذشته و هنوز قوانین را در این حوزه رعایت نمی کنند. آیا این آثار ثبت ملی نیستند؟ اگر هستند بر چه اساسی کنار آنها حفاری ایجاد می شود و ماشین های سنگین رفت و آمد می کنند؟
زمانی که کارخانه سیمان و کارخانه های دیگر مانند باروت سازی، چیت سازی، روغن نباتی، کارخانه قند و … در جنوب تهران به وجود آمد، شهر تهران هنوز تا این حد وسعت نداشت. اما هم اکنون در محدوده شهر واقع شده و همه آنها تعطیل شده اند اما حتی کارخانه سیمان کوه را دور زده و می توان آنرا در جاده ای که به خراسان می رود مشاهده کرد.
محدوده ای که کارخانه سیمان تهران آنرا تخریب خواهد نمود جایی است که بنای بی بی شهربانو هم در آنجا واقع شده. این بنا در اختیار اداره اوقاف است اما این اداره و تولیت آن نسبت به تخریب بنا واکنشی نشان نداده اند.
حالا تخریب میراث این محدوده از تهران را هم باید به حساب منفعت طلبانی گذاشت که برایشان نه میراث فرهنگی مهم می باشد و نه محیط زیست چون منافع مالی بر منافع ملی ارجحیت دارد. اگر غیر از آن بود حداقل هزینه هایی که برای آبادانی و ایجاد مراکز توریستی در بالای شهر تهران می شد، به اینجا هم تزریق می شد شاید این منطقه در پایتخت از محرومیت دور شود.