عصر توریسم: فرهنگسازی برای سفر تنها در حد شعار باقی مانده است اگر هر یک از دستگاهها نقش خودرا در آگاهی بخشی به مردم در حیطه وظایف خود بدانند، شاهد حجم انبوه مسافرتها در بازه زمانی کوتاه نخواهیم بود.

خبرگزاری مهر _ گروه جامعه؛ همین چند روز پیش بود که سیل گردشگران به جاده های شمالی کشور سرازیر شد و مسافرانی که باید از تهران تا شمال کشور را در ۴ تا ۵ ساعت طی می کردند؛ گاهی تا ۱۴ ساعت در ترافیک ماندند. چون در تعطیلات آخر شهریور ماه هم آنها که ویلا در شمال کشور داشتند از فرصت تعطیلی برای سفر می خواستند بهره گیرند و هم والدین دانش آموزان که زمان دیگری برای یک سفر چند روزه نداشتند. در نهایت نیز سفرشان به خستگی ناشی از ترافیک و کمبود تعدادی از خدمات در مقصد انجامید.
در روزهای پیش رو تعطیلی ولادت پیامبر اکرم (ص) را نیز در پیش داریم که تعطیلی ۵ شنبه و جمعه را به روز شنبه وصل می کند و یک فرصت سه روزه دیگر برای سفر به وجود می آورد. احتمال می رود در اینروزها هم عده ای به سفر بروند و باز هم در ترافیک بمانند.
پیش از این هم در تعطیلات بهمن ماه به علت معتدل بودن آب و هوای مناطق جنوبی کشور، گردشگران انبوهی به جزایر ایرانی رفتند و تصاویر ناخوشایندی از چادر خوابی در سواحل جنوبی و جزایری مانند هرمز منتشر گردید همین طور زیرساخت این مناطق به حدی نبود که جوابگوی گردشگران زیاد باشد و نارضایتی هایی در پی داشت.
این اتفاق حدودا همیشگی است و در تعطیلات چند روزه، سفر حجم انبوهی از گردشگران به مقاصد تکراری رخ می دهد. ولی دلیل آن چیست. چرا سفر در کشور نه توزیع شد و نه همه زمانی؟
خیلی ها وضعیت سفرهای انبوه که در تعطیلات چند روز پیش به وجود آمد را ناشی از عدم فرهنگ سازی برای گردشگران برشمردند و مردم را مقصر وضعیت موجود دانستند و برخی دیگر هم گفتند که باید مسئولان شرایطی مهیا می کردند تا مردم بتوانند هر زمان می خواهند به سفر بروند و تصور نکنند که تنها در آخر ماه شهریور است که این فرصت برای آنها به وجود آمده است.

شاید اگر مردم شرایط بهتری برای سفرهای داخلی داشتند این فرصت را به زمان دیگری موکول می کردند. منتها دراین زمینه باید فرهنگ سازی صورت گیرد. فرهنگ سازی برای سفر نه فقط در عرصه احترام به جوامع محلی و در نظر گرفتن محیط زیست مقصد به حساب می آید بلکه ابعاد بسیار گسترده ای دارد.
گردشگری به عنوان یکی از بزرگترین صنایع جهانی، نقش زیادی در تبادل فرهنگ دارد. از همین رو با افزایش تعداد گردشگران و تنوع مقاصد گردشگری، نیاز به فرهنگ سازی و آگاهی بخشی در این زمینه بالاتر از پیش احساس می شود. فرهنگ سازی نه فقط به حفظ و احترام به فرهنگ های محلی کمک می نماید بلکه تجربه ای غنی و معنادار برای گردشگران به وجود می آورد.
اما این فرهنگسازی چگونه باید صورت گیرد و متولی آن کجاست و مردم به چه اطلاعاتی نیاز دارند؟
مردم باید بدانند کدام مقاصد می تواند جایگزین سفر آنها به شهرهای شمالی شود.
نقش بلاگرها و شبکه های اجتماعی در تبلیغ سفر
یکی از جاهایی که مردم برای گرفتن اطلاعات مراجعه می کنند؛ شبکه های اجتماعی است اما شبکه های فعلی تنها تصاویری از جاذبه ها را به مردم نشان می دهند و مهمتر این که آنها تلاش می کنند تا سفرهای مجردی یا دوستانه را تبلیغ کنند و برای سفرهای خانوادگی برنامه ای ندارند.
همچنین بسیاری از بلاگرهای سفر وقتی مقصدی را معرفی می کنند بی توجه به لطمه های احتمالی، نه احترام به جامعه محلی را گوشزد می کنند و نه احترام به محیط زیست را. به این علت اگر هم مقصد جدیدی به مقاصد اضافه کنند به علت نبود زیرساخت در آن منطقه، بیشتر منجر به تخریب خواهند شد نه رونق.
صدا و سیما نیز در لابه لای هزاران برنامه بی کیفیت و تکراری، تعدادی اندک برنامه برای سفرهای خانوادگی تولید می کرد که چون در ساعات مناسبی پخش نمی شد، بدون مخاطب ماند.
روزنامه ها و خبرگزاری ها و رسانه های جمعی می توانند در آگاهی بخشی کمک کنند اما به واقع چند درصد از اخبار و گزارش های انتشار یافته در آنها به موضوع فرهنگسازی در مسافرت اختصاص پیدا می کند؟ حدودا هیچ!
پس مردم به کدام مرجع مراجعه نموده و اطلاعات مفصلی درباره ی یک مقصد جدید به دست بیاورند؟
چاپ کتاب برای وزیر نه سفر!
یکی از دستگاه هایی که باید متولی فرهنگ سازی دراین زمینه باشد وزارت میراث فرهنگی است که باید خوراک و محتوا به تولیدکنندگان محتوا و پخش کنندگان آن بدهد اما این رسالت را انجام نداده است. سایت ویزیت ایران سالهاست که در دست این وزارتخانه است و قرار بود یک پایگاه جامع برای سفرها باشد اما حالا نیم نگاهی به آن مشخص می کند هنوز این اقدام ابتر مانده است.
این وزارتخانه حتی در خبرگزاری تحت نظارتش و سایت هایی که در اختیار دارد نیز نتوانسته این آگاهی بخشی را انجام دهد. تصاویر و فیلم هایی که توسط این وزارتخانه از جاذبه های گردشگری منتشر می شود باید با لوگوی این وزارت تکثیر شود این خساست در عرضه مطلب و تصویر، نشان از این دارد که متولیان وزارت میراث فرهنگی نیز اعتقادی به در اختیار قراردادن خوراک تولید محتوا به دیگران ندارند.
در وزارت میراث فرهنگی زمانی که مسئولیت آن به عهده عزت الله ضرغامی بود؛ کتاب هایی چاپ شد که تنها توییت و پست های اینستاگرامی آقای وزیر محتوای آن بود نه اقدام جدیدی که نشان دهد این وزارتخانه در تلاش بوده قدمی در راستای فرهنگ سازی بردارد. این وزارتخانه نه در سال های قبل و نه حتی در سه ساله وزارت ضرغامی هم کتابی از مسیرهای گردشگری یا چگونگی سفرهای خانوادگی منتشر نکرده است این درحالی است که یکی از متولیان فرهنگسازی در مسافرت همین وزارت است.
چه کسی می داند در کدام جاده چه امکاناتی وجود دارد؟
وزارت راه و شهرسازی متولی حمل و نقل بین شهری است اما نقش این وزارتخانه در ارائه اطلاعات این حوزه به مردم چه بوده است؟ حمل و نقل بین شهری یکی از با اهمیت ترین معضلات مردم در سفرهاست. اکنون سفرهای ریلی سهمیه بندی شده و برای هر ماه یک بازه زمانی کوتاه در اختیار مردم قرار می گیرد تا بلیت سفر تهیه کنند این اقدام چند ساعت پس از اعلام، سبب می شود تا حتی آژانس ها بلیت خریداری نموده و آنرا در احتکار خودشان قرار داده و سر فرصت به قیمت گزاف به مسافران بفروشند.
تعداد اتوبوس های بین شهری آنقدر کم است و تهیه بلیت آن سخت شده که مردم ترجیح می دهند سفر با اتوبوس را جزو آخرین گزینه های خود انتخاب کنند.
قیمت بلیت هواپیما نیز اگر بلیتی پیدا شود، به جیب بسیاری از مردمی که می خواهند به سفر بروند نمی رسد. از طرفی بسیاری از افرادی که می توانند با خودروی شخصی سفر کنند نمی دانند از کدام جاده ها می توانند سفر راحت تری داشته باشند و چه امکاناتی برای آنها در میانه راه دیده شده است. این اطلاعات را چه کسانی باید در اختیار مردم قرار دهند؟
مدعیان صیانت از محیط زیست یا مخربان آن؟
سازمان محیط زیست می بایست نقش عمده ای در ترویج استفاده از منابع طبیعی و حفظ محیط زیست داشته باشد. باید آنقدر حضور این سازمان و پیام های آن حداکثری باشد که بتواند در مواقعی که سفرهای انبوه به یک نقطه از مقصد گردشگری اتفاق می افتد آنرا مدیریت کرده و اجازه ندهد رفتاری رخ دهد که منجر به لطمه زدن به طبیعت شود.
این فرهنگسازی نه فقط در قالب تولید برنامه در طول سال باید باشد بلکه حضور نیروهای گشت این سازمان و جذب داوطلبان صیانت از محیط زیست نیز می بایست در تعطیلات به وضوح دیده شود. این سازمان باید بتواند راههای مدیریت زباله در مسافرت، استفاده کمتر از پلاستیک، نحوه مواجه و اقامت در پارک ها و جنگلها، پاکسازی سواحل و حضور مردم در مناطق بکر طبیعی را به مردم آموزش دهد.
بسیاری از افرادی که مدعی دفاع از حقوق حیوانات و غذادادن به آنها هستند هنوز نمی دانند چه صدمه ای به جامعه می زنند در این بین سازمان محیط زیست نقش پررنگی دارد.
فرهنگسازی زمان بر است و حتما به تعطیلات پیش رو نمی رسد و جواب نمی دهد ولی باید بصورت مداوم روی این مساله کار کرد. مردم به آگاهی نیاز دارند نمی توان آگاهی نداد وتوقع داشت.

منبع:

دسته‌ها: توریسم