عصر توریسم: در نشست مروری بر هنر خاتم کاری کاخ مرمر (موزه هنر ایران)؛ شگفتی های به کار رفته در تالار خاتم این مجموعه بررسی و از آن به عنوان سند زنده تاریخ هنر معاصر ایران یاد شد.
به گزارش عصر توریسم به نقل از مهر، به نقل از روابط عمومی گروه موزه های دفینه؛ تالار خاتم کاخ مرمر، یکی از شاهکارهای بی تکرار این هنر اصیل ایرانی است که به همت استاد محمدحسین صنیع خاتم شروع شد. موزه هنر ایران، نشست تخصصی مروری بر هنر خاتم کاری کاخ مرمر و خاندان صنیع خاتم را با حضور دکتر ولی اله کاووسی، عضو هیات علمی بنیاد دایره المعارف اسلامی، استاد محمد هادی ستایش، دارای بالاترین نشان جهانی یونسکو در هنر خاتم و استاد صفر سامی، استادکار سنتی خاتم کاری برگزار کرد. در کنار این اساتید نوه استاد محمدحسین صنیع خاتم، استاد برجسته خاتم کاری کاخ مرمر و نیز دکتر یارزاده رییس دانشگاه هنرهای اسلامی – ایرانی استاد فرشچیان و جمعی از دانشجویان این دانشگاه حضور داشتند. در این نشست اساتید پیرامون اهمیت و جایگاه این هنر باارزش و خاستگاه آن و سپس چگونگی اجرای ایده تالار خاتم در کاخ مرمر پرداختند و بر نقش مؤثر سنت کارگاهی، در اجرای هنرهای سنتی ایرانی تاکید نمودند و گفتند که در پیشینه هنرهای سنتی ایران در خلق آثار هنری ماندگار، جمعی از هنرمندان رشته های مختلف با سرپرستی یک سرتیم به فعالیت می پرداختند و به خلق شاهکارهایی چون کاخ مرمر دست می زدند برعکس هنر غرب که هنرمند به تنهایی یک اثر را خلق می کند. در ادامه نوه استاد صنیع خاتم درباره ی چگونگی دعوت به کار پدربزرگ فقید خود برای خلق تالار خاتم و ذکر خاطراتی از دوران زندگی هنری ایشان پرداخت، سپس علاقمندان این هنر پر رمز و راز از نزدیک شاهد چگونگی تشکیل قطعات خاتم از ترکیب چوب و استخوان و فلز توسط استاد صفر سامی بودند. در این جلسه ولی الله کاوسی، پژوهشگر تاریخ هنر اسلامی در سخنرانی خود اظهار داشت: اطلاعاتی که به مردم درباره ی تالار خاتم داده می شود، بیشتر جنبه توریستی دارد، در حالیکه این تالار یک سند زنده از تاریخ هنر معاصر ایران است و باید اطلاعات علمی تری را به مردم بدهیم. وی ادامه داد: تالار خاتم باید در سطح علمی به نحوی معرفی شود که در شأن این شاهکار باشد. آثار خاتم صنیع خاتم میراثی است که از دوره زندیه تا امروز منتقل شده و هنری ایرانی و درباری بوده است. ستایش بیان نمود: یونسکو نیز در اعطای نشان های جهانی، بر اهمیت تولید گروهی و کارگاهی تاکید دارد. ما باید این سنت را حفظ نماییم و آموزش استاد-شاگردی را جدی بگیریم، وگرنه کشورهای دیگر امکان دارد این هنر را به نام خود مصادره کنند. قسمتی از نشست به معرفی زندگینامه و آثار استاد محمدحسین صنیع خاتم، خالق تالار خاتم کاخ مرمر، اختصاص یافت و گفته شد: استاد محمدحسین صنیع خاتم در سال ۱۲۶۲ در شیراز متولد شد و از کودکی نزد پدرش، محمدکاظم، به آموختن خاتم کاری پرداخت. وی در ۳۰ سالگی لقب «امین الصنایع» را از حاکم وقت فارس دریافت کرد. روایت است که رضا شاه بعد از دیدن جعبه ای خاتم کاری شده در بازار شیراز، دستور ساخت اتاقی خاتم کاری شده را صادر کرد. این اتاق بعدها به تالار خاتم در کاخ مرمر تبدیل شد. برمبنای خاطرات سلیمان بهبودی، پیشکار رضا شاه، بالاتر از ۱۵۰ هنرمند خاتم کار از شیراز و اصفهان در این پروژه مشارکت داشتند. استاد صنیع خاتم همین طور در مدرسه اسلامی شیراز به تدریس خاتم می پرداخت و از پایه گذاران آموزش رسمی این هنر به شمار می رفت. در بخش پایانی نشست، استاد محمدهادی ستایش، دارنده نشان جهانی یونسکو در هنر خاتم بیان نمود: در هنر خاتم، هر جا کار گروهی شکل گرفته، نتیجه کار فاخر و باارزش بوده است. خاتم، ترکیبی از هنرهای مختلف مثل معرق، مشبک، نجاری و هندسه است. خاتم یعنی ختم همه هنرها. کسی که بتواند خاتم کاری کند، از عهده هر هنر سنتی دیگری نیز برمی آید. این نشست با تاکید بر لزوم توجه علمی، آموزشی و فرهنگی به هنر خاتم کاری، خصوصاً در معرفی جایگاه خاندان صنیع خاتم در تاریخ هنر ایران به پایان رسید. حاضران خواهان ثبت دقیق اسناد تاریخی و گسترش برنامه های آموزشی برای زنده نگه داشتن این هنر فاخر ایرانی شدند. بازدید تالار خاتم از نزدیک بهمراه این استادان، پایان بخش این نشست بود.
منبع: عصر توریسم
