به گزارش عصر توریسم از دو ماه پیش مدیران استان گلستان خبر دادند كه در صدد هستند تا فرش تركمن را دریونسكو جهانی كنند و هر كدام از مسئولان وعده ای دادند ولی هنوز این وعده ها عملی نشده است.
به گزارش عصر توریسم به نقل از مهر، ۲۰خرداد ۹۶ گنبدكاووس را بعنوان شهر ملی فرش تركمن در شورای عالی سازمان میراث فرهنگی كشور به ثبت رسید بعد از آن به قول مسئولان استان قرار شد تا فرش تركمن در لیست میراث جهانی قرار گیرد قبلا هم فرش دستباف تركمن گلستان نشان جغرافیایی سازمان جهانی مالكیت فكری (WIPO) را گرفته بود با این وجود خبر جهانی شدن فرش تركمن در لیست هنرهای یونسكو خبری است كه مدیركل میراث فرهنگی استان گلستان اعلام نمود و گفته بود كه حالا با عنایت به قابلیت های ویژه شهرستان گنبدكاووس، می خواهیم با فراهم آوردن زیرساخت ها، ثبت ملی فرش تركمن را به جهانی ارتقا دهیم. شور و اشتیاق مسئولان، تعداد هنرمندان فعال، ارتقاء كیفیت مجتمع های كارگاهی نصب تابلو و تندیس مفاخر فرش تركمن و المان های شهری و تولید دبیرخانه فرش از زیرساخت های لازم است.
در این راستا گنبدكاووس بعنوان شهر ملی صنایع دستی در رشته فرش تركمن تصویب شده و پرونده آن برای ثبت جهانی بعنوان شهر جهانی فرش تركمن به یونسكو ارسال شده است. با این وجود اگر فرش تركمن ثبت جهانی شود گنبد كاووس دارای دو اثر جهانی نزدیك به هم خواهد داشت گنبد قابوس و فرش تركمن.به همین منظور جلسات متعددی در سطح استان برگزار گردید سید مناف هاشمی شهریور ماه گفته بود كه برای ثبت جهانی فرش تركمن اتاق فكر در استان تشكیل می گردد. وی از مسئولین استان و شهرستان گنبد خواست كه جهت ثبت جهانی این هنر اصیل استان و شهرستان گنبد كاووس حمایت ویژه كنند تا این شهرستان به عنوان موزه فرش تركمن ثبت جهانی شود.اكنون یك موزه در خانه ای تازه ساخت رو به روی گنبد كاووس قرار دارد كه به موزه فرش اختصاص داده شده یك مغازه فرش فروشی و یا نمایشگاه هم در همین نزدیكی واقع شده است كه می توان گفت تنها جاهایی است كه گردشگران می توانند به یاد بیاورند این شهر با فرش هایش هم شهرت دارد.
در این باره امیرعلی گلچشمه سرپرست اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گنبدكاووس گفته است كه «نصب تابلوهایی منقش به فرش تركمن در نقاط مختلف شهری و نامگذاری خیایان یا میدانی به نام فرش از دیگر مقدمات ثبت جهانی فرش تركمن است.»موضوعی كه گلچشمه ذكر كرد هنوز در سطح شهر دیده نمی گردد. در این باره عبدالقدیر كریمی فرماندار گنبد كاووس هم در گفتگویی با خبرنگاران اعزامی به شهر گنبد كاووس اظهار داشت: پروسه ثبت فرش تركمن از مدت ها پیش از جانب رئیس اداره كل میراث فرهنگی گلستان و مدیر میراث و گردشگری گنبد مطرح گردیده است. ما چند جلسه مدیریتی را باید برگزار می كردیم تا زمینه ها مانند كارگاه های فعال تحقق یابد و دوستان قانع شوند كه فرش تركمن در حوزه شهرستان گنبد ظرفیت ثبت جهانی را دارد.فرماندار گنبد كاووس از تمركز مدیران روی برگزاری جلسات و هماهنگی های بین بخشی اطلاع داد و اظهار داشت: حساسیت سازی در حوزه دستگاه ها و مدیرانی كه با فرش تركمن مرتبط هستند انجام شده و دقیقا مدیران توجیه هستند كه مبحث ثبت جهانی فرش تركمن تا چه اندازه برای ما مهم می باشد.
وی اظهار داشت: بعد از برگزاری جشنواره اقوام در گنبد و سپری شدن هفته وحدت همه تمركز خویش را روی همین مبحث می گذاریم تا آنچه را كه دوستان تصمیم گیرنده برای ما شرط گذاشتند ؛ انجام دهیم. درباره نبود تابلوی راهنما در شهر برای رسیدن به مقاصد گردشگری هم با مسئولان اداره كل میراث فرهنگی جلسه داشتیم و قرار شد هر دستگاهی اقداماتی را انجام دهد تا توریستهایی كه وارد شهر می شوند به راحتی با جاذبه های این شهر آشنا گردند. این جزو مشكلات ماست كه مسیرهای دسترسی به مراكز گردشگری گنبد به سختی پیدامی شود قرار شد تابلوهای راهنمای گردشگری به بهترین شكل تهیه شود و مدیران میراث فرهنگی گنبد هم ماموریت دارند تا آنرا پیگیری كنند. این مشكلات تا سه یا چهارماه آینده حل می گردد. همینطور ساختمان مناسبی را كه در اختیار استان قرار گرفته اما مالكیتش قطعی نیست تلاش میكنیم این ساختمان بزرگ را كه مناسب ا تملك نماییم تا پایانه تخصصی صادرات صنایع دستی را در گنبد راه اندازی نماییم.كریمی همینطور خاطرنشان كرد: چیزی به معنای بازارچه و یا راسته فرش فروش ها نداریم اما به صورت پراكنده در گنبد فروشگاه های بسیار بزرگ و قابل توجه در حوزه فرش تركمن داریم. بازارچه های سنتی موردی در گنبد داریم كه به صورت فصلی برپا می گردد و تولیدكنندگان فرش تركمن تولیدات خویش را عرضه می كنند اما بازار مشخصی نداریم. اگر مركزپایانه تخصصی صادرات صنایع دستی راه اندازی شود چه در زمینه فرش و چه در زمینه صنایع دستی و حتی تولیدات خانگی تركمن می تواند بخش عمده ای از انتظارات ما را برطرف كند.
یكی از فروشگاههایی كه كریمی از آنها نام برد و تصریح كرد كه به صورت پراكنده در شهرستان وجود دارد رو به روی برج قابوس قرار دارد كه به عرضه و فروش فرش تركمن می پردازد در نزدیكی این سایت میراث جهانی یك ساختمان یا فروشگاه هم مخصوص صنایع دستی وجود دارد كه باآنكه عنوان بازارچه دائمی صنایع دستی را بر سردر دارد اما خالی است و هیچ كاربری ندارد.مریم آق آتابای رییس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گنبد كاووس در جمع خبرنگاران حوزه میراث فرهنگی از نصب المان هایی با نقش فرش در شهرستان اطلاع داد و اظهار داشت: تا كنون توانستیم یك اِلمان را برای یكی از میادین طراحی تا بتوانیم آنرا پیش از نوروز 1398 نصب نماییم.وی توضیح داد: هر كدام از نقوش فرش تركمن بیوگرافی دارد برای مثال «ماری گول» یكی از گل های اصلی تركمن است و در ثبت ملی و جهانی به آن توجه شده است. این اِلمان جای پای شتر است و ما تلاش كردیم كتیبه هایی از این طراحی ها و الِمان ها داشته باشیم تا آنها را در هر نقطه ای از شهر معرفی نماییم. البته پیش از آنكه ما این كار را شروع نماییم، شهرداری گنبد كاووس دور میدان یادبود این شهر چنین كاری را انجام داده است.
آتابای دربار موزه فرش هم بیان كرد: این موزه در سال 1392 افتتاح شد و توانستیم تعدادی از فرش های موزه را بعنوان نمونه هایی از صنایع دستی استان جمع آوری نماییم و به نمایش بگذاریم. تعدادی از این فرش ها برگرفته از نقوش اصلی فرش تركمن است كه با سفارش به یك بافنده پیشكسوت تركمن بافته شده است برای مثال «قبسه گل»، «طغرل گل» و «آینه گل» طرح هایی هستند كه متاسفانه در چند سال اخیر كمتر در فرش های تركمن استفاده می گردد وطرح های آنرا برای احیا به یك بافنده معاصر سفارش دادیم.بخش دیگری از فرش ها هم با اعتباری كه اداره كل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان گلستان به این كار اختصاص داد، خریداری شده و تلاش كردیم از اقصی نقاط استان گلستان همچون آق قلا، كلاله، بندر تركمن آنرا تهیه نماییم. همینطور تلاش كردیم فرش هایی انتخاب نماییم كه مواد اولیه آن مثل پشم مرینوس، كُرك و ابریشم اصیل و رنگ آمیزی آن گیاهی باشد. ازاین رو فرش های به نمایش درآمده در موزه گنبد كاووس دارای این خصوصیت ها هستند.
موزه فرش نیازمند اعتبار است و اداره كل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری درصدد است اعتباراتی را برای آن و برج گنبد قابوس در نظر بگیرد تا بتواند این موزه را تكمیل و تجهیز كند. گنبد كاووس موزه نداشت و امیدوارم بتوانیم پس از تصویب اعتبارات لازم موزه شرق گلستان را در پارك داریوش تولید نماییم. زمین این موزه را شهرداری در اختیارمان گذاشته است تا موزه فرش تركمن در آن ساخته شود. همینطور امسال مبلغ یك میلیارد و 200 میلیون تومان برای این پروژه در نظر گرفته شده است. طرح مطالعاتی این موزه كه یك پروژه ویژه است هم آماده شده و فقط باید ساخت آنرا شروع نماییم.وی درباره تعطیل بودن بازارچه صنایع دستی هم بیان كرد: متاسفانه نبود طرح مطالعاتی برای تولید این بازارچه باعث شد كه ما در این زمینه با مشكلاتی مواجه شویم. با وجود اینكه این بازارچه در كنار برج قابوس است اما با نداشتن فضای پاركینگی و برخی مشكلات مهندسی دیگر مواجه می باشد اما با قول هایی كه شهردار و فرماندار گنبد كاووس داده اند، فضای مناسبی برای تولید بازارچه صنایع دستی به صورت دائمی خواهیم داشت. مبحث زمین آن هم در شورای اداری مطرح گردیده است كه بتوانیم در جلسه آینده به تصویب برسانیم.