عصر توریسم: «امیدوارم بزودی سامانه ملی مبتنی بر اسناد دیداری و شنیداری كشور شكل گیرد و با استفاده از ظرفیت های جهان فناوری امروز امكان استفاده های هنری پژوهشی و حتی تجاری از تمام اسناد دیداری و شنیداری كشور را با رعایت پروتكل های لازم میسر شود.»
به گزارش عصر توریسم به نقل از ایسنا، سید ضیاء هاشمی، مدیر عامل خبرگزاری ایرنا، در آئین گرامیداشت روز جهانی میراث دیداری – شنیداری كه شنبه ۱۲ آبان در سازمان اسناد و كتابخانه ملی ایران برگزار شد، با ابراز امیدواری از جلب سرمایه های پرارزش دیداری و شنیداری بیشتر در كشور اظهار داشت: این سرمایه ها باید مورد حفاظت، حراست و بهره برداری بیشتری در راه ارتقا و اعتلای فرهنگی و هویت ملی و مشتركی كه همه ما در آن سهیم هستیم قرار بگیرند.
وی با بیان این كه مفهوم سرمایه در جهان معاصر هر روز دستخوش تغییر می شود، افزود: ازاین رو سرمایه ملی كشور تنها امروز در پول و ساختمان و كارخانجات خلاصه نمی گردد، آرشیوها و میراث دیداری و شنیداری، امروز بخش غیر قابل انكار از سرمایه ملی است، سرمایه ای كه می تواند سرمایه های دیگری هم بیافریند.
هاشمی در ادامه با تاكید بر این كه ۳۸ سال از روزی كه اولین سند بین المللی حفظ و پاسداشت تصاویر متحرك در كنفرانس عمومی یونسكو به تصویب رسید می گذرد، اظهار داشت: تابحال خیلی از كشورها و شركت های بزرگ رسانه ای، اقدامات اساسی برای حفظ آن انجام داده اند، آرشیوهای دیداری و شنیداری بخش مهمی از سرمایه رسانه ها هستند كه هر چه بیشتر و غنی تر باشند آنها را در ارجاعات تاریخی و تولید محتواهای مناسب فرد حمایت می كند.
وی میراث دیداری و شنیداری را دربرگیرنده قسمت اعظمی از حافظه شخصی و اجتماعی ما دانست و اضافه كرد: بخش قابل توجهی از این سرمایه با ثبت سرمایه های ملی گسترده ای به دست آمده است، بنابراین به معنای واقعی كلمه سرمایه ملی مشترك ماست و باید این میراث حفظ و بعنوان بخشی از میراث مشترك بشریت به اشتراك گذاشته شود تا محققان، دانشجویان، استادان و فرهیختگان از این سرمایه ملی استفاده بیشتری كنند و ارزش های نو بر آن بیافزایند.
او با اشاره به این كه باید توجه كرد تمام آنچه از میراث دیداری و شنیداری در سازمان های خصوصی و دولتی قرار دارد باید صیانت شود و بعنوان بخشی جدایی ناپذیر از میراث مشترك مورد توجه قرار گیرد، تاریخچه ی فعالیت ایرنا را بیان و اظهار نمود: در زمانی كه هیچ مركز خبری در ایران نبوده و بعدها بخش صوتی ایرنا تبدیل به رادیو ایران شد، در هشتادمین سال فعالیت، امروز ایرنا یكی از غنی ترین آرشیوهای دیداری و شنیداری را در اختیار دارد و آنها را به مثابه سرمایه ای ملی حفاظت می كند.
هاشمی افزود: ایرنا بعنوان خبرگزاری رسمی كشوری كه در دهه های گذشته در خط مقدم اطلاع رسانی حضور داشته است، بدون شك غنی ترین آرشیو تصویری وقایع كشور را در اختیار دارد و آماده است با عرضه این آرشیو به مركز اسناد و كتابخانه ملی، به مراتب صیانت از این ثروت ملی را دوچندان كند و در صورت ضرورت امكان استفاده پژوهشی تمام اذهان را برای پژوهشگران فراهم سازد.
وی با اشاره به اینكه اولین نگاتیو موجود در آرشیو خبرگزاری ایرنا مربوط به ساله ۱۳۳۹ است، اضافه كرد: خیلی از نگاتیوهای امروز مربوط به وقایع مهم روزگار خویش هستند و امروز بعنوان بخش هایی از تاریخ و هویت ایران معاصر، عینیتی بی بدیل جهت استناد برای مراكز تاریخی دارند. در سال ۱۳۳۹ آرشیو عكس خبرگزاری پارس شكل گرفت و تا سال ۱۳۵۷ تمام وقایعی كه خبرنگاران و عكاسان به ثبت آن پرداختند با استفاده از دوربین های قدیمی بود.
او اظهار داشت: امروز بیشتر از ۶۵۰ هزار عكس به دست آمده از این طریق را در آرشیو ایرنا نگهداری می نماییم و با ورود دوربین های جدید در سال ۱۳۵۷ تصاویر خبری ایرنا با دوربین های قطع متوسط تصویربرداری و آرشیو شده است. استفاده از این دوربین ها تا سال ۱۳۸۲ در این خبرگزاری ادامه داشته و بیشتر از ۹۰۰ هزار فریم عكس به دست آمده از این طریق هم به آرشیو خبرگزاری اضافه شده است، از سال ۸۲ تابحال هم كه دوربین های دیجیتال وارد چرخه تولید در خبرگزاری شدند عكس ها به شكل فایل های دیجیتال تصویر برداری و ذخیره شده است.
مدیرعامل ایرنا اظهار داشت: علاوه بر این، ایرنا در چارچوب تبادل بین المللی عكس با مراكز خبری معتبر حدود یك میلیون و ۸۰۰ هزار فریم عكس از خبرگزاری هایی مانند رویترز تهیه كرده تا مجموعه آرشیو خویش را غنی تر كند، امروز مجموعه تصاویر آرشیو شده ایرنا نزدیك به پنج میلیون قطعه عكس است، تصاویری كه هر یك بخشی از هویت و تاریخ جامعه ما را نشان داده است و بخشی از سرمایه معنوی كشور به حساب می آید.
وی با تاكید بر این كه این سرمایه ملی می تواند با در نظر گرفتن حقوق سازمان خبرگزاری ملی در اختیار پژوهشگران قرار گیرد تا با بازنمایی و ارزش افزایی بر آنها به خلق سرمایه ای جدید در عرصه فرهنگ ایرانی بیافزاید، افزود: بر این باوریم كه تمام نهادهای عمومی و دولتی كه بخشی از آرشیو دیداری و شنیداری كشور را در اختیار خود دارند بر مبنای قانون نسخه ای از این آرشیو را برای حفظ و صیانت در اختیار كتابخانه ملی كه نهاد تخصصی در حفظ و صیانت از این سرمایه های ملی است قرار دهند و در این مسیر ما هم همكاری هایی را شروع كرده ایم.
اوبا ابراز امیدواری كه مجموعه های شخصی اسناد دیداری و شنیداری هم با نظر مثبت صاحبان این مجموعه ها به دارایی كشور در این حوزه افزوده شود تا در فضای امن و كارشناسانه از آنها حفاظت شود، اضافه كرد: اسناد دیداری و شنیداری به علت عینیت بی بدیل كه در انتقال مفاهیم و وقایع تاریخ معاصر دارند اسناد منحصر به فردی هستند كه از دست رفتن آنها به هر شكلی بخشی از هویت و حافظه جمعی كشور را از بین می برد.
«داستانِ این میراث ادامه دارد»
به گزارش عصر توریسم به نقل از ایسنا، «اودری اوزله» مدیركل یونسكو هم به مناسبت روز جهانی میراث دیداری شنیداری اطلاعیه ای صادر كرد.
در این بیانه آمده است؛ «میراث دیداری – شنیداری بخش مهمی از میراث فرهنگی ماست تصاویر و اصوات كه بر روی فیلم ها، نوارهای ویدیویی و صوتی ضبط شده اند گذشته ما را زنده كرده و اتفاقات صحنه ها و موقعیت هایی را در حافظه جمعی ما ثبت می كنند كه بدون آنها از خاطر ما حذف می شدند یا ساكن و بی حركت می ماندند. میراث دیداری – شنیداری منبعی پرارزش از دانش و گواه و شاهد زنده ای بر تنوع اجتماعی فرهنگی و زبانی ماست.
با این وجود این یادگار كه تا امروز زنده مانده و برای تاریخ دانان دانشمندان و مردم عادی كه در جستجوی دانش گذشته خود هستند ضروری می باشد، صدمه پذیر است. منسوخ شدن فناوری ها و رسانه های آنالوگ و بی توجهی از عوامل تهدید كننده این یادگارها هستند. این میراث بخصوص در بعضی شرایط اجتماعی سیاسی در معرض خطر است.
دقیقاً به همین علت، یونسكو بزرگداشت این روز جهانی را آغاز كرد تا عموم مردم را از لزوم نیاز به پاسداری از میراث دیداری – شنیداری آگاه كند از موسسه هایی كه دارای این میراث هستند پشتیبانی كند و دسترسی بیشتر به آرشیوها را ترویج كند.
همچنین یونسكو مشوق دیجیتال كردن آرشیوهای مستند است و منابع دیداری – شنیداری زیادی را هم در لیست برنامه حافظه جهانی جای داده است: از نوارهای كنسرت های «آرتا فرانكلین» و «لیونل همپتون» در فستیوال جاز مونترو» در فرانسه تا مستندات منحصر به فردی كه در سال ۱۹۵۰ درباره قبیله «جوهوآنسی» در صحرای «كالاهاری» واقع در نامیبی شكل گرفتند و هم آرشیوهایی از كنفرانس «باندونگ» در سال ۱۹۵۵ در اندونزی.
امسال روز جهانی میراث دیداری – شنیداری كه با همكاری شورای هماهنگ كننده موسسات آرشیوهای دیداری – شنیداری برگزار شده است بر مبحث «داستان ادامه دارد» تمركز دارد. هدف به نمایش گذاشتن آرشیوهای خانوادگی و شخصی بیرون آوردن آنها از اتاق های زیر شیروانی و زیرزمین ها و به اشتراك گذاشتن تكه هایی از زندگی و لحظاتی كه بر روی فیلم یا نوار ویدئویی ویدئویی ثبت شده اند، است. بدین سان می توان زندگی ای كه به گذشته تبدیل گشته است را با احساس دوباره زنده كرد.
این آرشیوها كه گاهی فراموش می شوند یا مورد بی توجهی قرار می گیرند، می توانند خوراكی برای حافظه جمعی ما و برقرار كننده ارتباط میان نسل ها باشند. احساساتی كه آرشیوها در ما برمی انگیزند این ارتباط ها را می سازند. میراث یك شكل نیست بلكه انباشته از معنا اهمیت و همین احساساتی است كه زندگی های نسل های گذشته را همراهی می كنند.
یونسكو شما را ترغیب می كند كه در برنامه های زیادی كه به مناسبت این روز برگزار می گردند شركت كنید، هشتگ میراث دیداری – شنیداری استفاده كنید و كمك كنید تا میراث دیداری شنیداری مشتركمان با «داستان های پویا» شما غنی شود.»
