به گزارش عصر توریسم یكی از فعالان میراث دیجیتال اظهار داشت: كرونا زنگ خطری بود كه بدانیم میراث فرهنگی را باید مستند نگاری و دیجیتالی نماییم.
محمد یاری از باستان شناسانی است كه از ۵ سال پیش در حوزه میراث دیجیتال هم فعالیت می كند او به خبرنگار مهر اظهار داشت: مبحث میراث دیجیتال در سطح جهان و ایران جدید است. میراث دیجیتال یعنی وقتی كه فناوری های نوین در فرآیند كاووش، حفاظت و مستندسازی و معرفی میراث به كمك می آیند در واقع میراث فرهنگی مان را دیجیتالی كرده ایم. این منابع ما همان میراثی هستند كه در طول تاریخ باقی مانده اند و ما باید از آنها نگهداری نماییم. این میراث فرهنگی شامل عمارت ها، محوطه ها، شهرها و میراث معنوی و آداب و رسوم و صنایع دستی و میراث دیداری و شنیداری و میراث منقول و اشیای موزه ای هم می شود. یونسكو از سال ۲۰۰۳ میراث دیجیتال را تعریف و برای آن قوانینی ایجاد كرد تا میراث دیجیتال بتواند در دسترس پژوهشگران و عموم مردم باشد. زمانی می توانیم آثارتاریخی را دیجیتالی نماییم كه هم فناوری و هم میراث فرهنگی را بشناسیم.
وی در ادامه بیان نمود: دیجیتال سازی تنها محدود به عكس و فیلم نیست ما انواع محتوا داریم كه در شكل های مختلف عرضه می شود. باید استانداردها را در نظر بگیریم تا بتوانیم میراث دیجیتالی را برای آیندگان باقی بگذاریم. تا زمانی كه میراث فرهنگی ما دیجیتالی نباشد نمی توانیم آنرا به مردم جهان معرفی نماییم. برای این پلتفورم ها هم باید محتوا داشته باشیم. اما هنوز در این حوزه موفق نبوده ایم و از میراث دیجیتال هم حمایت نمی گردد.
وی اضافه كرد: به جهت اینكه موزه مجازی داشته باشیم باید اشیا را سه بعدی نماییم. همه اشیا هم سه بعدی نمی شوند مانند تابلوها و فرش ها و … ولی اشیایی كه سه بعدی هستند مانند ظروف، اسكلت و… نیاز دارند كه با روش هایی مانند اسكن لیزری و اسكن نوری دیجیتالی شوند. این كار با بهره برداری از ابزار امكان پذیر خواهد شد. پس از آن باید تصمیم بگیریم كه چطور برای نمایش، در اختیار عموم مردم قرار دهیم.
یاری در ادامه بیان نمود: ما در حوزه معرفی و در دسترس قرار دادن میراث دیجیتال اقدام نكرده ایم. درحالی كه حالا تنها شركت ما حدود ۲۰۰ پروژه كار كرده است كه بخشی از آن برای خودمان و بخشی هم برای ادارات و شركت های دیگر بوده است ولی هنوز در دسترس عموم نیست.
این دیرینه شناس اظهار داشت: ما شاید از جاذبه های گردشگری هم تور مجازی داشته باشیم اما در اختیار مردم نیست چون به معرفی و اینترنت مناسب نیاز دارند. اگر هم در این روزها لینك هایی از تورهای مجازی دست به دست می شوند مربوط به كشورهای دیگر است و یا عموم مردم به آن دسترسی ندارند و یا فیلتر شده هستند. درحالیكه این نوع محتواها ضمن عمومی شدن باید در اختیار جامعه دانشگاهی هم قرار بگیرد و تا اساتید و پژوهشگران هم بتوانند از آن استفاده كنند.
این كارشناس حوزه میراث دیجیتال بیان نمود: الان در ایام قرنطینه در وضعیتی قرار داریم كه متوجه می شویم در زمینه میراث دیجیتال محتوا نداریم درحالی كه این روزها شرایط خوبی برای بهره مندی از تورهای مجازی و میراث دیجیتال بود. در این روزها می شد با استفاده از این تكنولوژی مردم را تشویق كرد كه برای پس از بحران كرونا برنامه ریزی مناسبی برای سفرهای خود داشته باشند. باید آنقدر محتوا جلوی دید كاربران قرار داد تا آنها بتوانند تصمیم بگیرند كجا بروند و چه آثاری را ببینند. همانطور كه الان موزه هایی مانند لوور آنقدر محتوا در اختیار مخاطب قرار می دهد كه بازدیدكننده می خواهد هنگام سفر به پاریس حتما اشیای موزه ای در لوور را هم ببیند.
وی اضافه كرد: اگر سیلی بیاید آثار تاریخی ایران از بین می رود یا هر اتفاق دیگری باعث می شود كه ما دیگر میراث مان را نداشته باشیم. باید تا جایی كه می توانیم این میراث را مستند و دیجیتالی نماییم. مراكز دولت ما پولی برای دیجیتالی كردن میراث ندارند و اگر موزه ای بخواهد وارد این حوزه شود بودجه ندارد.
یاری بیان نمود: دیجیتالی شدن میراث فرهنگی نباید تنها به عهده دولت ها باشد باید شركت ها و بخش های خصوصی هم كمك كنند كه میراث را حفظ نماییم اگر این آثار حفظ و دیجیتالی شوند فایده اش به خود ما برمی گردد. بعنوان مثال پروژه بازآفرینی دیجیتالی حصار و دروازه های قاجاری شهر ساری را داشتیم كه برای این كار به سفرنامه ها و هر آنچه كه مربوط به دروازه ها بود را جمع آوری كرده و توانستیم این پروژه را تكمیل نماییم اگر برای هر میراث در خطری این كار صورت گیرد، آن مستندات به كمك بازآفرینی میراث می آید.
