به گزارش عصر توریسم «كافر قلعه» را بر فراز كوهی روبه روی روستای جوین ساخته اند، نقطه ای قابل دفاع كه شاید به علت همین صعب العبور بودنش كمتر توسط انسان ها تخریب شده است. قلعه ای تاریخی كه در دوره اسلامی دژی از دژهای دفاعی دوره ی اسماعیلیه محسوب می شده و حالا می توان آنرا شكوهی در دل تاریخ نامید.
به گزارش عصر توریسم به نقل از ایسنا، هانی رستگاران – مسئول ثبت آثار و تعیین حریم میراث ملی اداره کل میراث فرهنگی استان سمنان و پژوهشگر حوزه میراث فرهنگی – قلعه ی کافر یا قلعه گبری ها – نامی که در خیلی از شهرهای مختلف کشور مانند قم، جهرم یا ری نیز شنیده می شود – را این طور معرفی می کند.
«استان سمنان با بیش از ۲۰۰ قلعه شناسایی شده، به دیار قلاع تاریخی خارق العاده و منحصر به فردی شهره است که در کمتر شهر و منطقه ای از ایران، نمونه این آثار وجود دارد. شاید یکی از علل این امر، قرارگیری استان سمنان در بین راه و کریدور مهم شرق به غرب باشد که دیار قومس را همیشه در گزند حملات، غارت و خواستگاه نبردهای ناخواسته قرار داده است. همانگونه که بخش اعظمی از این قلاع، قلعه هایی با کاربری نظامی – مسکونی بوده که اهالی مناطق مختلف را از حمله و سرقت محفوظ می داشته است. با توصیفی که از ابعاد تاریخی و فرهنگی باارزش «قومس» عنوان شد، حرف زدن از یکی از اعجاب انگیزترین قلعه های شهرستان سرخه، بیش از پیش این اثر خاص و پیچیده را معرفی می کند.
درباره ی «سرخه» چهار روایت قوی وجود دارد؛ نخست آنکه بنا به افسانه ای معروف وقتی که سرخه (فرزند افراسیاب و پادشاه توران) عازم سرزمین خود بوده در نزدیکی های سرخه به او اطلاع می دهند که راهزنی به نام «زین العرب» در این حوالی با قطع طریق و غارت، آسایش را از مردم سلب کرده است، بعد از وی استمداد می طلبند. سرخه ابتدا عده ای از سپاهیان خودرا مأمور دفع زین العرب و سپاهیان او می کند ولی در دو یا سه بار، لشکریان سرخه از این راهزن شکست خورده، عزیمت می کنند. پس در همان محل رحل اقامت افکنده، چند بنای خشتی و گلی برپا می کنند که بعدها به تدریج بر بناهای آن افزوده و به نام سرخه مشهور شد.
بنا بر روایتی دیگر، پیش از اسلام وقتی که سرخه قلعه کوچکی بود رئیس آن دختر زیبایی داشت. در شش کیلومتری سرخه غاری وجود دارد که به صورت نقب تا داخل قلعه قدیمی سرخه به درون دژ راه داشته است. در این غار که در منطقه “نمک دره” قرار دارد، دیوی به نام “سرخاب دیو” زندگی می کرده است. سرخاب دیو بوسیله این نقب وارد قلعه شده، دختر را تصاحب و پدرش را به قتل می رساند. بدین سبب این محل به نام سرخه یا سرخاب مشهور می شود.
مستند دیگر می گوید کوه های اطراف سرخه در بعضی قسمت ها سرخ رنگ است، بنا بر این این شهر سرخه نام گرفته است. اما دیگر روایت، سرخه را نام قبیله ای می داند که مردم آن، از منطقه ای دیگر به محل کنونی کوچید کرده اند. با این وجود هر چیزی که نام این شهر کهن را، سرخه قرار داده بی گمان تکیه ای بر فرهنگ و تاریخ این سرزمین داشته که اهمیت آنرا دو چندان کرده است.
نمایی از روستای تاریخی جوین در گذشته
