معاون میراث فرهنگی وزارتخانه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی می گوید: اگر مسئولان استانی همدان همراهی كنند، می توانیم ثبت جهانی هگمتانه را در ابعاد وسیع تری انجام دهیم، یعنی می توانیم برنامه ریزی ها برای ثبت جهانی محوطه هگمتانه را به ثبت جهانی منظر فرهنگی همدان بسط دهیم.
محمدحسن طالبیان در گفتگو با ایسنا، با بیان این که این طرح را همزمان با برگزاری کارگاه راه ابریشم در همدان و پس از بازدید از مسیر میدان امام خمینی (ره) به هگمتانه با بعضی از مسئولان شهری در میان گذاشته است، بیان می کند: در زمان بازدید فکر کردم می توان یک روند بسیار جالب توجه و منحصربه فرد را نشان داد، روندی که حتی می تواند در پرونده های ثبت جهانی کشور روایت جدیدی از شهرهای تاریخی مان را نشان دهد، در صورتیکه اطلاعات بیشتری از این موقعیت به دست آوریم.
او این روند را چه از منظر شهری تاریخی یا هر چیز دیگری قابل دسته بندی و طبقه بندی در رده های مختلف می داند و تاکید می کند: معتقدم این بهترین کار برای هگمتانه و شهر همدان و ثبت جهانی آن هاست.
طالبیان این پرونده را زمانی جالب تر و گسترده تر می داند که بتوان مجموعه ای از دوره های مختلف را در شهر همدان کنار یکدیگر قرار و بررسی هایش را انجام داد و ادامه می دهد: معتقدم می توان این اقدام را به این شرط که اطلاعات بیشتری به جز آن چه در میدان امام خمینی (ره) پیدا شده، داشته باشیم، می توانیم انجام دهیم. از طرفی در گام بعدی باید همه مسئولان مانند ثبت جهانی یزد، با یکدیگر همسو باشند.
معاون میراث فرهنگی وزارتخانه با تاکید بر این که متولیان شهری همدان باید کمک کنند تا بتوان ارزش های مرکز تاریخی همدان را از هگمتانه تا معاصر با یکدیگر مطرح نمود، اظهار می کند: باید بعنوان یک منظر تاریخی شهری، آن روند را دنبال نماییم، اقدامی که ساده نیست اما برای حفظ و معرفی همدان و تاریخِ شهر بهترین کار است.
به اعتقاد وی، برای به نتیجه رسیدن این پروژه، اگر قرار باشد در نقطه ای چهار گمانه زده شود، باید بتوان آنرا انجام داد، همینطور اطلاعات دیگری مانند انجام برداشت نقشه نیاز است که باید امکان به نتیجه رساندن آنها را داشت.
تفاوت یزد و همدان برای جهانی شدن
او اما به این نکته هم تاکید می کند که نمی توان این اقدام را برای شهر همدان، با ثبت جهانی “یزد” مقایسه کرد و ادامه می دهد: این دو روندی کاملا متفاوت دارند. یزد یک الگوی شهرسازی دوره اسلامی را نشان می دهد، اما همدان سیر تحول در یک مرکز تاریخی تا دوره معاصر با نگاه ها و رویکردهای مختلف از معاصر و جریان های شهرسازی متاخر گرفته تا یک هسته بسیار قدرتمند در شهر این را نشان داده است.
معاون میراث فرهنگی وزارتخانه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با بیان این که ثبت جهانی یزد از آن جهت برای میراث فرهنگی عالی و موفقیت آمیز بود که از اقدامات عمرانی شهری مانند خیابان کشی ها و اقدامات شخصی مانند تخریب خانه ها که در هر نقطه از شهر در حال انجام بودند، جلوگیری کرد، ادامه می دهد: در همدان هم گاهی اوقات افرادی به دنبال سوداگری می روند، ازاین رو تا این لحظه که هنوز درصد تخلف ها کم است، می توانیم مراقب بافت شهری همدان باشیم، اقدامی که تا کنون از جانب متولیان شهری مورد استقبال قرار گرفته، اما نیاز است تا برای آن کارِ سترگی صورت گیرد.
هنوز قضاوت برای جهانی شدن هگمتانه یا منظر تاریخی شهری همدان زود است
طالبیان با تاکید بر این که استاندارد باید بگونه ای باشد که آنرا در بحث مدیریت و حفاظت بپذیرند، ادامه می دهد: این را که نهایت به کدام پرونده – ثبت جهانی هگمتانه یا منظر تاریخی شهری همدان – بینجامد، زمانی می توان قضاوت کرد که این پرونده را به صورت کامل کار کرده باشیم.
او با اشاره به انجام مطالعاتی در گذشته درباره هگمتانه برای عرضه پرونده به لیست موقت یونسکو، اضافه می کند: در گذشته قدری رو بحث هگمتانه کار انجام شده است، اما با این نگاه نبوده که بخواهیم آنرا گسترش دهیم.
معاون میراث فرهنگی وزارتخانه با تاکید بر این که همدان شهری است که در یک دوره با سبک و رویکردِ خاصِ خود در کنار هگمتانه طراحی شده است، می گوید: نقشه شهری و اتصالی که بین خیابان ها و رسیدن آنها به یکدیگر و حتی هگمتانه وجود دارد، بسیار حائز اهمیت هستند. جالب است شهری که در طول زمان با یک رویکرد خاص بوجود آمده و می توان از نظر مفهومی ارتباط آنرا پیدا کرد.
می توان پرونده هگمتانه را گسترش داد و منظر تاریخی شهری همدان به آن اضافه شود
به گفته او، در طول سال های گذشته با تهیه پرونده موقت هگمتانه آن در لیست موقت یونسکو ثبت شده است، اما چون این طرح متعلق به یک موقعیت شهری است، مشکلی ایجاد نمی کند و می توان در پرونده نهایی موقعیت را به صورتی جامع تر و گسترده تر عرضه داد.
طالبیان تاکید می کند: انجام ثبت یک مبحث است اما این که همه بدانند وابستگی ها به چه شکل است و آن منطقه به صورت یکپارچه مدیریت و حفاظت شود، برای ما اهمیت بیشتری دارد.
