به گزارش عصر توریسم فصل دوم مطالعات باستان شناختی محوطه «معصوم زاده» بجنورد در خراسان شمالی شروع شد. در فصل اول کاوش، پیش فرض هایی در ارتباط با استقرار شهری پررونق از دروه سلجوقی در این منطقه مطرح گردیده است.
به گزارش عصر توریسم به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، احمد نیک گفتار، سرپرست هیأت دیرینه شناسی در این محوطه تاریخی درباره فصل دوم این کاوش ها و مطالعات اظهار داشت: شهر امروز بجنورد واقع در دشت میانکوهی بجنورد که بر دامنه های شمالی آلاداغ تکیه دارد، در منطقه ای قرار گرفته که سرحدات سه منطقه مهم فرهنگی شرق جهان اسلام، یعنی نیشابور، گرگان و مرو را به یکدیگر متصل می سازد، ازاین رو جایگاه ویژه ای در مطالعات باستان شناختی دوران اسلامی دارد.
این دیرینه شناس اضافه کرد: محوطه معصوم زاده با عنایت به موقعیت مکانی آن، نه تنها در شناخت روند شکل گیری و تغییرات پهنه شهر بجنورد در طول زمان، بلکه در مطالعات دوران اسلامی منطقه به صورت خاص و نیشابور بزرگ و خراسان به صورت عام، اهمیت بسزایی دارد.
وی ارزش های بنیادین شهر و پهنه فرهنگی بجنورد را وابسته به تمام اجزایی دانست که این شهر و تحول تاریخی آنرا از آغاز شکل گیری تا امروز به صورت یکپارچه تعریف می کند و اظهار نمود: دور جدید مطالعات باستان شناختی با هدف گاهنگاری، شناخت روند شکل گیری و گسترش محوطه بعنوان یک استقرار شهری و رابطه طبیعی و تاریخی آن با شهر و جلگه امروز بجنورد به دنبال درک این مهم می باشد.
نیک گفتار با بیان اینکه فصل نخست مطالعات جامع باستان شناختی در محوطه معصوم زاده بجنورد در شهریور و مهرماه سال ۱۳۹۹ به سرپرستی «زهرا لرزاده» انجام شده است، اضافه کرد: حاصل جستجوهای فصل اول، علاوه بر آن که گاهنگاری، نحوه شکل گیری و ساختار لایه های فرهنگی محوطه را بر ما آشکار کرد، منجر به یافتن فضاهای زیستی و صنعتی در بخش های شمالی و جنوبی محوطه شد.
وی اظهار داشت: برپایه یافته های فصل نخست کاوش، به نظر می رسید که این منطقه شاهد استقرار شهری با رونق زیاد بخصوص در سده های پنجم و ششم هجری قمری بوده است و تنوع و تراکم انواع یافته های سفالی و غیرسفالی که در فضاهای صنعتی و زیستی یافت شده هم خود نشان دیگری از رونق این استقرار شهری در دوره سلجوقی است.
سرپرست هیأت دیرینه شناسی بیان نمود: این یافته ها به نوبه خود پرسش های مهم و جدیدی را در بخش درک چرخه های تولید از ماده خام و استحصال تا تولید و در نهایت مصرف آن در این استقرار شهری و ارتباط آن با سایر بخش های خراسان مطرح می سازد و تمرکز مطالعات میدانی فصل دوم هم برای درک بهتر این مهم می باشد.
وی اظهار داشت: امیدواریم انجام پژوهش های بلندمدت در این محوطه با رویکرد به منظر تاریخی شهر بجنورد، نه تنها شناخت ما را از عناصر حیات آن در طول زمان و تحول آن در نظام شهرنشینی و شهرسازی در جغرافیای تاریخی ایران افزایش دهد، بلکه همزمان این امکان را فراهم آورد تا توان بالقوه ای را که حیات پایدار این شهر را تضمین کرده شناسایی کرده و برای حفظ اصالت، ارزش های اقتصادی، تاریخی و فرهنگی مردم این سرزمین کهن به کار گیریم.
نیک گفتار تصریح کرد: انجام مطالعاتِ فراگیر باستان شناختی، اولویت اول و شرط لازم برای عرضه برنامه های آمایشی و حفاظتی است.
منبع: asretourism.ir
