عصر توریسم: به گزارش عصر توریسم، معاون میراث فرهنگی سیستان و بلوچستان در رابطه با آخرین اقدامات مرمتی در محوطه باستانی «کوه خواجه» و جستجوهای «شهر سوخته» و بندر تاریخی «تیس» توضیحاتی داد.
مجتبی سعادتیان در گفتگو با ایسنا، در رابطه با اقدامات مرمتی بناهای تاریخی این استان اظهار نمود: سال جاری از محل اعتبارات سفر ریاست جمهوری، مرمت های خوبی در بناهای تاریخی بخصوص پایگاه های ملی انجام شده است، برای نمونه در محدوده بلوچستان «مقابر جالق» که به دوره اسلامی متعلق می باشد و در پایگاه ملی باغ شهر جالق واقع شده، «قلعه بمپور» و «باغ خالصه بمپور»، بنای فرمانداری که به «موزه محلی چابهار» تغییر کاربری داده است و «حسینیه آل رسول» فعالیت مرمتی داشتیم و در حوزه سیستان هم در «شهر سوخته»، بافت «قلعه نو»، «کوه خواجه»، «آسبادها» که برای ثبت جهانی هم آماده می شوند، «قلعه رستم» و «قلعه مچی» فعالیتهای مرمتی خیلی خوبی انجام شده است.
سعادتیان، در رابطه با کاوش هایی که سال جاری برای محوطه های باستانی سیستان و بلوچستان انجام شده است، اظهار داشت: کاوش دیرینه شناسی برای تعیین حریم و عرصه در محوطه های اقماری «شهر سوخته» انجام شد، همینطور دو کاوش دیگر هم در دست بوده و واگذاری آن انجام شده است که شامل «تیس» در چابهار و شهرسوخته‌ی سیستان می شود، فرایند صدور مجوز آنها هم در حال انجام می باشد. همینطور در تلاش هستیم فعالیت کاوش «شهر سوخته» را تا پیش از به پایان رسیدن سال، آغاز نماییم.
او در رابطه با مرمت هایی که سال جاری در شهر سوخته انجام شده است، توضیح داد: کل فضاهایی را که تابحال در «شهر سوخته» کاوش شدند، مرمت کردیم که به ترتیب شامل کاخ سوخته، گورستان، منطقه مسکونی مرکزی و شرقی، قسمت بناهای یادمان، منطقه صنعتی و کارگاه ها مرمت است.
معاون میراث فرهنگی سیستان و بلوچستان در رابطه با تأمین بودجه کاوش شهر سوخته با عنایت به کمبود آن در فصل گذشته که جستجوهای دیرینه شناسی را محدود کرده بود، اظهار داشت: قاعدتاً، کمبود بودجه همیشه در کاوش ها وجود دارد، اما تلاش ما بر اینست که برای این کاوش حداقل تأمین مالی صورت گیرد. بخشی از این تأمین مالی به صورت استانی و ملی است و اداره میراث فرهنگی استان هم در تلاش است این کمبودها را جبران کند.
وی در ادامه بیان نمود: مسأله کمبود بودجه همیشه در همه کشور وجود داشته است، به طبع ما هم مستثنی نیستیم، اما در تلاشیم با رایزنی ها و مهم نشان دادن این فرایند این نقصها را جبران نماییم.
سعادتیان که به مرمت محوطه های تاریخی کوه خواجه اشاره نمود، در رابطه با کاوش و مرمت این محوطه باستانی که همواره در رابطه با آن هشدارهایی داده می شود و در معرض فرسایش شدید می باشد، اظهار نمود: کاوش در کوه «خواجه» یکی از سخت ترین فعالیتهایی است که یک دیرینه شناس می تواند با آن مواجه شود. در این کوه با یکسری سازه های ناپایدار مواجه هستیم و در عین حال فضاهایی که به محوطه های باستانی تبدیل گشته اند، کاوش آنها برای باستان شناسان می تواند خطرناک باشد، ازاین رو کاوش این کوه و محوطه های باستانی آن خیلی سخت و خطرناک می باشد. ازاین رو اولویت اصلی استقامت بخشی سازه های فرسوده ای است که نیازمند اقدامات حفاظتی فوری، مانند شمع زنی و ایجاد پشتیبان در قسمت های مختلف است. در فاز بعدی باید عملیات استقامت بخشی ثانویه را برای بخش هایی که صدمه دیده اند، انجام دهیم که شامل کار کردن روی پی بنا و مقاوم سازی آن است. همینطور باید در قسمت هایی که طاق هایی که ریختند و سبب ورود آب به مجموعه می شوند، طاق زنی و گنبدزنی شوند. سپس در قسمت هایی که امکان پوشاندن یا مسقف کردن آنها را نداریم، آب های سطحی را هدایت نماییم تا از داخل مجموعه عبور نکنند. این موارد، فعالیتهای روتینی است که هر سال صورت می گیرد.
او افزود: بر همین مبنا بخشی از آبراه های سطحی پیرامون کوه خواجه را مدیریت کردیم تا کمترین صدمه متوجه آثار باستانی آن شود و همینطور سال جاری شمع زنی ها و استقامت بخشی جداره های فرسوده انجام شده است و استقامت بخشی این سازه های تاریخی جزو برنامه هر ساله ماست. اگر مشاهده شود که نشست در دیوار و بخش های مختلفی داشته باشیم، سریعا اقدامات حفاظتی مانند سبک کردن سازه فوقانی صورت می گیرد.
سعادتیان در رابطه با کاوش در بندر تاریخی «تیس» اظهار داشت: مقرر است با همکاری پژوهشکده دیرینه شناسی و دانشگاه تهران کاوش هایی در بندر «تیس» انجام دهیم، اما هنوز نهایی نشده است. پتانسیل هایی که در بندر تیس وجود دارد، ما را ملزم می کند برنامه های چند ساله کاوش در این محوطه تاریخی داشته باشیم. همینطور شهرستان دلگان و محوطه های آن نیز، همچون آثاری هستند که باید برنامه های دیرینه شناسی و کاوش مستمر برای آنها داشته باشیم و جزو برنامه های آینده است.
معاون میراث فرهنگی سیستان و بلوچستان در رابطه با اقدام برای تهیه پرونده ثبت جهانی بندر تاریخی تیس اظهار نمود: در رابطه با «تیس» مهم ترین اتفاقی که باید بیفتد اینست که دامنه فعالیتهای دیرینه شناسی در آن گسترش پیدا کند تا به یکی از استانداردهای ثبت جهانی یونسکو در آن برسیم، مانند «شهر سوخته» و «شوش»، دامنه جستجوهای دیرینه شناسی در آنها زیاد انجام شده و همین مبحث استانداردهای لازم برای ثبت جهانی را برای آنها رقم زد. اما این اتفاق برای «تیس» هم اکنون خیلی دور است و اگر دامنه جستجوهای آن گسترش یابد، شاید در سالهای آینده این اتفاق هم برای «تیس» رخ دهد.
سعادتیان در رابطه با طولانی شدن فرآیند تعیین حریم و عرصه محوطه های تاریخی بندر «تیس» هم اظهار داشت: گمانه زنی ها برای تعیین حریم و عرصه محوطه های بندر «تیس» انجام شده و پرونده آن هم آماده است، منتظر ابلاغ و تصویب از جانب وزارت خانه هستیم. یکسری ایرادها در این پرونده وجود داشت؛ خانه و زمینهای مردم در عرصه تعیین شده قرار می گیرد و باید توسط میراث فرهنگی تملک شود و این عوامل سبب طولانی شدن روند شده است. قرار بر این شده که ابتدا محوطه های ثبتی، تعیین حریم و عرصه شوند و کل روستا بعنوان حریم منظری در نظر گرفته شود و بعد به ترتیب اهمیت و اولویت محوطه های دیگر، ثبت و تعیین حریم و عرصه شوند.
منبع: asretourism.ir
