عصر توریسم: عصر توریسم: هشتی فضایی مستقل از خانه در عین حال قسمتی از خانه های تاریخی و قدیمی بوده که برای حفظ حریم اهالی منزل بصورت یک توقفگاه به وجود آمده است.
گروه جامعه، فاطیما کریمی؛ معماری خانه های قدیمی برمبنای اصولی شکل می گرفت که بتواند برای اهالی منزل راحتی خیال و آرامش بیشتری را فراهم آورد چون بیشتر اوقات اهالی منزل در خانه بودند و افرادی که در آن زندگی می کردند کم نبودند.
طرفی حیاط بخش مهمی از خانه مردم ایران در گذشته بوده است و به تبع آن رفت و آمد محارم خانه در آن زیاد بود.
یکی از اصولی که در بیشتر خانه های قدیمی رعایت می شد، حفظ حریم محارم خانه بود بدین سبب معماران فضایی را به اسم هشتی میان در ورودی به خانه و حیاط ایجاد می کردند که به آن کریاس آرام گاه، طاق، ایوان، رواق و آسمانه هم می گفتند.
هشتی پس از سردر ورودی خانه قرار می گرفت و به طور معمول چند ضلعی بود اما در بعضی از شهرها به شکل دایره یا مربع هم ساخته می شد.
در این فضا یک فرد اگر با اهالی منزل کار داشت، وارد هشتی می شد. این فضا به او کمک می کرد تا سریع وارد فضای اهالی خانه نشود. بدین سبب ایجاد توقفی کوتاه یکی از کارکردهای اصلی آن بوده است اما در همین هشتی به ویژه در خانه هایی که فضای بزرگ تری داشتند، تقسیم فضاهای مختلف خانه نیز انجام می شد به عنوان مثال یک راه به حیاط می رفت و یک راه به بخش دیگری از خانه یا حتی یک راه به مهمانخانه می رفت.
در شهرهایی که گرما زیر نور آفتاب اذیت کننده بوده داخل هشتی، سکوهایی برای نشستن وجود داشت پس اگر کسی وارد این هشتی می شد؛ می شد تا رسیدن میزبان در آنجا به انتظار بنشیند یا حتی گفتگویی کوتاه در همان مکان با میزبان داشته باشد به نحوی که در بیرونی بسته می شد. در این صورت آن فرد به خانه نرفته بود اما در عین حال در کوچه هم نمانده بود بلکه در فضایی ما بین خانه و کوچه قرار داشت.
معماران و مالکان خوش ذوقی هم بودند که این هشتی ها را با کاربندی های مختلف به ورودی زیبا برای منزل تبدیل می کردند. تزیینات سقف، ایجاد حوضچه هایی وسط هشتی همچون این هنرها بود که درون هشتی جا می گرفت. در گوشه و کنار این فضا، چراغدان نصب می شد تا نور شب را تامین کند.
اکنون هشتی از خانه های ایرانیها حذف گردیده است اما در بعضی ساختمان های مدرن و بزرگ فضای لابی، کارکرد هشتی را دارد با تفاوت هایی در چیدمان و طراحی.
منبع: asretourism.ir
