به گزارش عصر توریسم، ساخت کلبه های سوئیسی جهت اشتغال پایدار در منطقه کلات با حمایت کمیته امداد شروع شده و توجه به بوم گردی در خانه پدری کلات نادر زمینه ساز مهاجرت معکوس به بهشت گمشده ایران شده است.
خبرگزاری مهر، گروه جامعه: بدون اغراق بهشت گمشده است. بهشتی که خیلی از ایرانیان حتی نام آنرا نشنیده اند و به آنجا سفر نکرده اند. در بین ارتفاع های کوه قرار دارد، دسترسی به آن تا حدودی دشوار می باشد و تنها از راه جاده پرپیچ و خم کوهستانی امکانپذیر است. «کلات» یا «کلات نادری» همان بهشت گمشده است. این منطقه در شمال شرقی ترین نقطه ایران و در مرز ترکمنستان قرار دارد. کلات در بین کوه های هزار مسجد است و در روزهای قدیم موقعیتی استراتژیک داشته همینطور کلات نادری از شمال به وسیله تپه ماهورهایی با طول ۱۸۰ کیلومتر به کشور ترکمنستان، از شرق به سرخس، از غرب به درگز و از جنوب به کوه های هزار مسجد و شهر مشهد منتهی می شود.
کاخ خورشید هم در زمان نادرشاه افشار در شهر کلات ساخته شده و علاوه بر این که اقامتگاه نادرشاه بود بعنوان خزانه ای برای نگهداری جواهرها و غنایم هم مورد استفاده قرار می گرفت. از همین رو کلات نادری از قدیم سرزمین گنج های ایران هم نام داشته است. کاخ خورشید در سال ۱۳۱۸ در لیست آثار ملی ایران به ثبت رسید. اما در همین محدوده سرزمین گنج ها به علت بی توجهی یا غفلت از صنعت توریسم و بوم گردی خیلی از ساکنان روستاها به شهرها جهت کسب درآمد و معیشت مهاجرت کرده اند و آنها که در روستاها مانده بودند یا به علت سن بالا پای راه رفتن نداشته یا نتوانسته اند با زندگی شهری، خویش را به اجبار مطابقت دهند و با اندک ترین درآمد به زندگی ادامه داده اند.
اما طی سالهای اخیر اتفاق های خوبی افتاده و کمیته امداد امام خمینی (ره) مددجویان را شناسایی و در جهت اشتغال زایی آنها و بهبود وضعیت این منطقه و روستاهای آن اقداماتی را انجام داده است. بدین منظور با تیمی از اهالی رسانه شامل خبرنگاران و عکاسان راهی منطقه کلات و برخی روستاهای اطراف شدیم. در خلال مسیر چند ساعتی در بوم گردی خورشید ماندگار بودیم و از چند پروژه کمیته امداد بازدید کردیم. همینطور از خانواده ای که با گرفتن تسهیلات موفق به ساخت مسکن شده آشنا شدیم و بازدیدی هم از خانه های قدیمی و جدید آنها داشتیم.
خانه ای که با عشق ساخته شده بود و پیرمرد از این که توانسته خانواده خویش را خوشحال کند بسیار خرسند بود. آب، برق، گاز و فرش و سایر ملزومات زندگی هم به این خانواده هدیه شده است.
مددجویان زیادی از کمیته امداد حالا با وام هایی که از این مجموعه دریافت کرده اند صاحب مسکن و یا اشتغال پایدار شده اند. ۲۰۰۰ طرح و پروژه در نقاط مختلف کلات با هدف ایجاد اشتغال پایدار به قول علی صلاحی، فرماندار کلات با همت کمیته امداد امام خمینی (ره) ۲۰۰۰ طرح و پروژه در نقاط مختلف شهرستان کلات با هدف ایجاد اشتغال پایدار و تولید کلید خورده و در دست اجرا است. وی در جمع خبرنگاران از آبشارهای این شهرستان همچون ارتکند، آبگرم و قره سو و همینطور جنگل های ارس و جنگل پسته وحشی و وجود ۲۰۰ هزار هکتار مرتع خیلی خوب بعنوان بهترین نقاط دیدنی و پتانسیل های شهرستان در حوزه گردشگری نام برد و اظهار داشت: کلات شهرستانی کوهستانی و بسیار زیبا با طبیعتی بکر است. صلاحی همینطور ضمن اشاره به وجود ۵ رودخانه پر آب و ۳۰۰۰ هکتار باغاتی که در حاشیه این رودخانه ها قرار دارند، اضافه کرد: ظرفیت دامداری، دامپروری و گردشگری کلات در خراسان رضوی بی نظیر است. وی تصریح کرد: طول رودخانه های کلات ۳۰۰ کیلومتر است و میتوان از این ظرفیت در قسمت شیلات و آبزی پروری به درستی استفاده کرد، همینطور بر مبنای بررسی ها میتوان در این شهرستان سالانه ۴۰۰۰ تن محصولات آبزی و حتی ماهی های خاویاری تولید کرد. فرماندار کلات در ادامه با اشاره به اینکه گلیم بافی، تابلو فرش، گیوه بافی، نوار بافی و ابرشیم باقی همچون مهم ترین صنایع دستی این شهرستان هستند، اظهار داشت: سال گذشته شهر های لائین و زاوین بعنوان شهر های ملی نوار بافی و ابریشم بافی و روستای آقداش بعنوان روستای ملی گلیم بافی به ثبت رسید.
وی با تاکید بر این که این شهرستان قابلیت تبدیل شدن به قطب صنایع دستی خراسان رضوی را دارد، بیان نمود: کاخ خورشید متعلق به زمان افشاریه، بند و کتیبه نادری هم همچون ابنیه و آثار تاریخی بسیار زیبای کلات محسوب می شوند. ثبت ملی ۶۰ اثر و ابنیه تاریخی در شهرستان کلات صلاحی ضمن اشاره به این که تابحال ۶۰ اثر و ابنیه تاریخی شهرستان کلات ثبت ملی شده اند، اظهار داشت: با عنایت به این که در حوزه گردشگری، کشاورزی، دامپروری، باغات و زنبورعسل استعداد و ظرفیتهای بسیار فراوانی در نقاط مختلف شهرستان داریم، جای هیچ توجیهی نیست که در این منطقه جوان بیکار و یا افرادی که برای معیشت شأن با مشکل مواجه باشند داشته باشیم. ایشان در ادامه با قدردانی از حمایت های کمیته امداد کشور در ایجاد بسترهایی برای اشتغال پایدار و تولید در شهرستان کلات اضافه کرد: برای پروژه های دام سبک و سنگین و زنبورعسل و … در شهرستان حدود ۲۷۰ میلیارد تومان اعتبارات اشتغال زایی برای ۲۰۰۰ طرح و پروژه در نظر گرفته شده است. فرماندار کلات با بیان این که این طرح ها و پروژه ها در نقاط مختلف شهرستان و روستاها اجرا می شود، توضیح داد: بر مبنای طرح آمایش سرزمینی، ظرفیت ها و فرصت هایی که می تواند در هر منطقه وجود داشته باشد بررسی و تعریف شده است و این اعتبارات در نقاط مختلف به افراد تخصیص داده می شود. وی ضمن اشاره به این که حالا درحال معرفی افراد به بانکها برای دریافت تسهیلات و اعتبارات هستیم، اظهار داشت: اعتبارات در نهایت باید منجر به ایجاد اشتغال پایدار و خودکفایی خانواده ها شود. صلاحی اذعان کرد: همینطور برای پشتیبانی از رسته های مختلف شغلی که در نظر گرفته شده افراد متخصصی مشخص شده و تمامی پروژه ها را پشتیبانی خواهند کرد.
در ادامه مسیر با طرح راهبران شغلی آشنا شدیم طرحی که کمیته امداد بیشتر برای زنان سرپرست خانوار جهت امرار معاش در نظر گرفته است. تهیه گلیم، کیف، کفش و لباس های سنتی همچون محصولاتی است که زنان در طرح های راهبری در راه تردد گردشگران با راه اندازی مغازه های هرچند کوچک معاش خویش را تأمین می کنند و البته کارآفرین هم می شوند و کمیته امداد از راه حمایت آنها و عرضه تسهیلات تلاش کرده از مشکلات این افراد کم کند و اشتغال زایی آنها را در نظر گیرد. راهبران شغلی، موفق و کارآفرین در طرح راهبران شغلی، فردی که از او بنام هدایتگر و راهبر شغلی یاد می شود در واقع فعال اقتصادی و کارآفرینی بوده که در یک عرصه خاص تولیدی درحال فعالیت است که بعد از تأیید صلاحیت و اهلیت فردی و حقوقی، زمینه همکاری کمیته امداد با وی فراهم می شود. راهبران شغلی در حوزه صنایع دستی و ایجاد شبکه فروش صنایع دستی در سطح شهرستان و استان و نمایش محصولات صنایع دستی، مددجویان را همراهی می کنند که میتوان به احیای گلیم بافی روستای آقداش و احیای جاجیم بافی لاین نو اشاره نمود. کشت موسیر و زعفران در قسمت زاوین و طرح نیروگاه خورشیدی و تولید و پرورش ماهی قزل آلا از دیگر اقدامات کمیته امداد کلات در حوزه اشتغال است. در کمک به قشر صدمه پذیر جامعه دو نگاه اصلی حاکم است، یکی نگاه صدقه ای که به دنبال کمک رسانی امدادی و خیریه ای به نیازمندان است و دیگری نگاهی که به دنبال توانمندسازی برای رفع اساسی نیاز افراد به حمایت است، با اینکه هر دو این دیدگاه ها پرارزش و دارای پاداش الهی است اما توانمندسازی علاوه بر آنکه منجر به حفظ کرامت انسانی می شود، افزایش توان مالی و کیفیت زندگی را هم به دنبال دارد.
شناسایی دقیق ظرفیتهای هر منطقه توسط کارشناسان خبره و فعال کردن ظرفیتهای بومی با کمک مددجویان می تواند زمینه ساز بی نیازی افراد زیر پوشش کمیته امداد باشد، چون که در شرایط امروز اقتصاد کشور، کمک های نقدی کمیته در چارچوب مستمری نمی تواند حداقل های نیاز یک خانواده را تأمین کند.
در ادامه مسیر به روستای بابا رمضان در ۴۰ کیلومتری شهرستان کلات رفتیم برخی از بوم گردی ها به سبک خانه های سوئیسی ساخته شده که در واقع کمیته امداد امام خمینی (ره) با عرضه تسهیلات به ساکنان این روستا برایشان اشتغال آفرینی کرده است به صورتی که سالانه گردشگران زیادی برای اقامت و اسکان و لذت بردن از طبیعت بکر به آنها رجوع می کند.
شکوه طبیعت در چهارراه در ادامه مسیر به سمت روستای چهار راه رفتیم مسیری تقریبا صعب العبور ولی بسیار زیبا که توجه کوهنوردان و طبیعت گردان را جلب کرده است. اینجا دیگر خبری از آنتن تلفن همراه و اینترنت نیست. با فراغ بال از طبیعت لذت می برید. هوا بسیار پاک و سرشار از اکسیژن ناب است، گویی میان ابرها قدم می زنید. بر دامنه های هزار مسجد یک روستای زیبا و دیدنی جا خوش کرده است که «چهار راه» نام دارد.
این روستا در ۵۰ کیلومتری کلات نادری قرار دارد و مردمانش همچون خیلی از روستاهای دیگر منطقه، کرد زبان بوده و به کار دامداری و کشاورزی اشتغال دارند. البته مدت ها بود چراغ خانه های این روستاها خاموش بود و جوانان برای تحصیل و کار راهی شهرها شده بود ولی حالا مهاجرت معکوس رخ داده و یکی بعد از دیگری روستاها فعال گشته است. خانه پدری اقامتگاه سنتی شد اقامتگاه بوم گردی خانه پدری همچون اقامت گاه ها در این روستا است که با کمک کمیته امداد برای خانواده اشتغال زایی شده به عبارتی خانواده وام دریافت کرده و خانه پدری را بازسازی و تبدیل به مکانی برای استراحت و اسکان گردشگران کرده اند.
این محل در واقع یک خانه بومی قدیمی با قدمت حدود ۲۵۰ سال و معماری قاجاری است و خواهران و برادران از نسل چهارم این خانه از شهر برگشته و مشغول شغل جدید شده اند شغلی که با استقبال گردشگران همراه شده و سبب گشته است که دیگر اهالی روستا هم به این سمت و سو پیش روند و خانه های خویش را تبدیل به بوم گردی و اقامت گردشگران کنند. مهاجرت معکوس به بهشت گمشده ایران سعید رمضان پور، معاون حمایت و توانمندسازی کمیته امداد امام خمینی در منطقه کلات نادری در گفتگو با خبرنگار مهر در رابطه با اقدامات کمیته امداد در زمینه اشتغال پایدار اظهار داشت: در روستای چهارراه بخش هزار مسجد در منطقه کلات، مردم همه مهاجرت و روستا خالی از سکنه و تخریب شده بود که با تسهیلات گردشگری کمیته امداد همه روستا تقریبا بازسازی و پذیرای گردشگران شده است. وی بیان داشت: در شهرستان کلات ۳ هزار خانواده زیر پوشش کمیته امداد داریم و در کل ۵ هزار مددجو ثبت شده است و کوشیده ایم که با تشکیل اشتغال پایدار و تأمین مسکن کمک هایی برای این افراد داشته باشیم. فقط در روستای چهارراه بیشتر از ۱۷ خانواده مهاجرت معکوس داشته اند و ساکن روستا شده و پذیرای گردشگران شده اند.
در انتها سفر با بخش دیگری از طرح راهبران شغلی تحت عنوان طرح پرورش ماهی و کارآفرینی آشنا شدیم. یکی از مددجویان کمیته امداد که با حمایت این مجموعه به پرورش ماهی روی آورده است به خبرنگار مهر اظهار داشت: ۸ نفر از خانواده من مشغول این فعالیت هستند و حتی ۳ کارگر هم استخدام کرده ام. ماهی های ما به تهران و مشهد ارسال می شود. آب مورد نیاز از چشمه است و تولید ما ۲۱ تن طی ۶ تا ۷ ماه است و حتی توانایی پرورش بیشتر هم داریم.
منبع: asretourism.ir
