برنامه میراث فرهنگی ایران به آسیا پیشنهاد شد

سیدرضا صالحی امیری وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، پنج شنبه ۶ آذرماه ۱۴۰۴، در سومین شورای «ACHA» دومین مجمع عمومی اتحادیه میراث فرهنگی آسیا که در چین برگزار شده است، بر اهمیت تمدنی قاره آسیا و نقش آن در پیوند فرهنگ ها تصریح کرد.
صالحی امیری اظهار نمود: مایه خرسندی است که در این جلسه مهم آسیایی حضور دارم؛ نشستی که در سرزمینی برگزار می گردد که هزاران سال است فرهنگ، دانش و معنویت را در پهنه آسیا به هم پیوند زده است. قاره ما شبکه ای از جهان های فرهنگی است که با وجود تنوع چشم گیر، در ژرفنای خود، اشتراک های معنوی و زیبایی شناختی فراوان دارند. همین هم سرشتی فرهنگی است که ظرفیت آسیا را برای ایفای نقشی سازنده تر در جهان امروز افزایش می دهد؛ جهانی که حالا بیشتر از هر زمان دیگر، تشنه گفت و گو، همکاری و احترام متقابل است.
او در قسمت دیگری از سخنان خود میراث فرهنگی آسیا را فراتر از اشیا و بنا دانست و اظهار داشت: میراث فرهنگی در آسیا فقط بناها، ابزار ها یا آئین ها نیست. این میراث، روش معنا دادن به زندگی است؛ حافظه ای زنده که بخشی از آن در سنگ، خشت و معماری شهر های باستان ثبت شده و بخش دیگر در زبان ها، اسطوره ها، آئین ها و مهارت های مردمان تداوم یافته است. نگرش جمهوری اسلامی ایران هم محافظت از میراث را نه صرفا نگهداری اشیا، بلکه پاسداشت پیوند میان میراث ملموس و ناملموس و فهم حکمت و معنای نهفته در آن می داند.
وزیر میراث فرهنگی سپس با اشاره به ظرفیت گسترده ثبت های ملی و جهانی در ایران، تصریح کرد: ایران از یکی از غنی ترین مجموعه های میراث فرهنگی در جهان بهره مند است، شامل هزاران اثر ثبت شده در لیست آثار ملی که از این میان ۲۹ عنوان به شکل مستقل و مجموعه ای در لیست میراث جهانی ملموس یونسکو و ۲۶ عنوان در لیست میراث جهانی ناملموس به ثبت رسیده است و همینطور ۵۸ اثر منحصر به فرد در لیست انتظار ثبت جهانی قرار دارد. این ظرفیت کم نظیر، هم بازتاب دهنده عمق تاریخ و فرهنگ ایران است و هم می تواند زمینه ساز همکاریهای علمی، حفاظتی و گردشگری در بستر اتحادیه میراث فرهنگی آسیا باشد؛ همکاری هایی که می توانند به الگویی الهام بخش برای صیانت از میراث مشترک این سرزمین کهن بدل شوند.
صالحی امیری در ادامه با اشاره به تهدید های مشترک پیش روی کشور های آسیایی، اظهار نمود: امروز ما با مجموعه ای از چالش های مشترک مواجه هستیم؛ تغییرات اقلیمی، فشار های ناشی از توسعه ناپایدار، تهدید مناظر فرهنگی، فرسایش زبان ها و داستانها و گاه مجموعه ای از روند های خاموش که اصالت میراث را آهسته و بی صدا دگرگون می کنند. طبیعتاً هیچ کشوری به تنهایی از پس این چالش ها برنمی آید. چاره، همکاری منطقه ای و هم افزایی ظرفیتهای علمی و نهادی در بین کشور های آسیایی است.
وزیر میراث فرهنگی با تکیه بر این که ACHA می تواند نقش محوری در ساماندهی این همکاری ها داشته باشد، چهار محور پیشنهادی ایران را شرح داد.

محور نخست: برنامه آسیایی میراث فرهنگی و طبیعت

او پیشنهاد کرد: سند برنامه آسیایی میراث فرهنگی و طبیعی، طراحی و مصوب شود؛ بخصوص در عرصه مناظر فرهنگی که پیوند میان انسان، طبیعت و معنویت را آشکار می سازند. این برنامه نه جایگزین سازوکار های رسمی یونسکو، بلکه مکمل آن خواهد بود و می تواند با هماهنگی و تبادل تجربه میان کشورها، کیفیت مدیریت میراث در سطح منطقه را ارتقا دهد. هدف، ایجاد ابزار جدید نیست، بلکه تقویت هم افزایی و استفاده از دانش آسیایی است. بطور قطع یکی از ارکان اصلی این برنامه می تواند تعریف سازوکار انتخاب شهر ها و روستا های دوستدار میراث در آسیا باشد.

محور دوم: رصدخانه آسیایی انتخاب نامزد های ثبت جهانی

صالحی امیری اضافه کرد: پیشنهاد می نماییم رصدخانه ای تخصصی شکل گیرد که روند های ثبت میراث، موضوعات مشترک و چالش های مدیریتی در منطقه را پایش و تحلیل کند. این رصدخانه می تواند به شکل منظم گزارش های تخصصی تهیه و در اختیار کشور های عضو بگذارد و با مراکز معتبر همچون مرکز میراث جهانی، مرکز منطقه ای تهران، ICHCAP، CRIHAP و ایکروم همکاری نزدیک داشته باشد. ایجاد چنین سازوکاری، تصمیم گیری ها را مبتنی بر داده و تجربه های مشترک خواهدنمود.

محور سوم: شبکه دفاتر ملی میراث در کشور های آسیایی

وزیر میراث فرهنگی افزود: تقویت ارتباط مستقیم میان دفاتر ملی میراث می تواند زمینه ساز آموزش های میدانی، پروژه های مشترک مدیریتی و دوره های تخصصی برای جوانان و محققان باشد. دبیرخانه ACHA می تواند نقش هماهنگ کننده داشته باشد تا این شبکه با تمرکز بر ظرفیت سازی، به صورت مستمر فعال بماند.

محور چهارم: اختصاص فضای معرفی به کشور های عضو در حاشیه جلسه ها

صالحی امیری همینطور تصریح کرد: به منظور تقویت تعاملات فرهنگی میان کشور های عضو، پیشنهاد می شود در حاشیه جلسه های اتحادیه فضایی نمایشگاهی اختصاص پیدا کند تا هر کشور بتواند با عرضه محتوای چندرسانه ای و اقلام فیزیکی، قسمتهایی از میراث ملموس و ناملموس خویش را به حاضرین معرفی نماید. این بخش نمایشگاهی فرصتی مناسب برای تبادل تجارب و ترویج تنوع فرهنگی در چهارچوب اتحادیه فراهم خواهدنمود.
وزیر میراث فرهنگی در انتها اعلام نمود: مایل هستم اعلام کنم ایران آمادگی دارد در سال ۲۰۲۷ میزبانی مجمع عمومی ACHA را بر عهده گیرد. امیدواریم این میزبانی فرصتی باشد برای تعمیق دوستی ها، گسترش همکاریهای علمی و اجرایی و عرضه تصویری روشن از توانایی های آسیایی در حفاظت و مدیریت میراث فرهنگی.
منبع: ایسنا

سیدرضا صالحی امیری وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، پنج شنبه ۶ آذرماه ۱۴۰۴، در سومین شورای ACHA دومین مجمع عمومی اتحادیه میراث فرهنگی آسیا که در چین برگزار شده است، بر اهمیت تمدنی قاره آسیا و نقش آن در پیوند فرهنگ ها اشاره کرد.
صالحی امیری اظهار داشت: مایه خرسندی است که در این نشست مهم آسیایی حضور دارم؛ نشستی که در سرزمینی برگزار می شود که هزاران سال است فرهنگ، دانش و معنویت را در پهنه آسیا به هم پیوند زده است. نگرش جمهوری اسلامی ایران هم صیانت از میراث را نه صرفاً نگهداری اشیا، بلکه تقدیر پیوند میان میراث ملموس و ناملموس و فهم حکمت و معنای نهفته در آن می داند.
وزیر میراث فرهنگی سپس با اشاره به ظرفیت گسترده ثبت های ملی و جهانی در ایران، اشاره کرد: ایران از یکی از غنی ترین مجموعه های میراث فرهنگی در جهان بهره مند است، شامل هزاران اثر ثبت شده در فهرست آثار ملی که از این میان ۲۹ عنوان بشکل مستقل و مجموعه ای در فهرست میراث جهانی ملموس یونسکو و ۲۶ عنوان در فهرست میراث جهانی ناملموس به ثبت رسیده است و همین طور ۵۸ اثر منحصر به فرد در صف انتظار ثبت جهانی قرار دارد. دبیرخانه ACHA می تواند نقش هماهنگ کننده داشته باشد تا این شبکه با محوریت ظرفیت سازی، بصورت مستمر فعال بماند.
محور چهارم: اختصاص فضای معرفی به کشور های عضو در حاشیه جلسه ها
صالحی امیری همین طور اشاره کرد: بمنظور تقویت تعاملات فرهنگی میان کشور های عضو، پیشنهاد می شود در حاشیه جلسه های اتحادیه فضایی نمایشگاهی اختصاص یابد تا هر کشور بتواند با عرضه محتوای چندرسانه ای و اقلام فیزیکی، بخش هایی از میراث ملموس و ناملموس خویش را به حاضرین معرفی نماید.