به گزارش عصر توریسم كوه خواجه تنها عارضه طبیعی دشت سیستان كه در سال 1310 به ثبت ملی رسید در انتظار ثبت جهانی است.
به گزارش عصر توریسم به نقل از ایسنا- كوه خواجه (كوه اوشیدا) یا (كوه رستم)، تنها عارضه طبیعی در دشت سیستان است كه در ۳۰ كیلومتری جنوب غربی شهر زابل قرار دارد. اوشیدا در زبان پارسی میانه به مفهوم ابدی است. این كوه ذوزنقه ای شكل كه نزد سه دین اسلام، مسیحیت و زرتشت مقدس است، از سنگ های بازالت سیاه رنگ تشكیل شده و با ارتفاع ۶۰۹ متر از سطح دریا، مانند جزیره ای در بین دریاچه هامون قرار دارد. نقش معروف (اسوا _ استیكا) همچون نقش های دیوارهای بنای كوه خواجه زابل است.
در اطراف این كوه تعداد زیادی آثارباستانی از دوران ساسانیان، اشكانیان و بقایای اماكن اسلامی و معبد بودایی باقی مانده است كه شامل مجموعه ی كاخها، قلعه كهك كهزاد، قلعه چهل دختر، قلعه سرسنگ، آرامگاه خواجه غلطان، ساختمان پیر گندم بریان، خانه شیطان، بناهای منفرد آرامگاهی و قبور اسلامی است.
این كوه نام خویش را از آرامگاه خواجه مهدی گرفته كه یكی از دوستداران خاندان علوی بود و مزارش بر فراز این كوه واقع شده است.
خواجه غلطان، كوه نور، كوه موعود و كوه باطنی از دیگر اسامی است كه این كوه به آنها نامیده شده است.
نقاشی های مكشوفه كوه خواجه یادآور اتفاق های كهن سیستان است
عضو هیأت علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان اظهار داشت: نقاشی های مكشوفه كوه خواجه یادآور اتفاق های كهن سیستان است.
دكتر عیسی ابراهیم زاده در گفت و گو با ایسنا- اضافه كرد: كاخ كوه خواجه بسیار مجلل و مزین به نقاشی های دیواری، گچ بربی، نقوش برجسته گلی و گچی متنوع گوناگون بوده است.
عضو هیات علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان در ادامه اظهار نمود: بیشتر این آثار پرارزش از بین رفته اند و به صورت پراكنده نمونه هایی از آنها را باستان شناسان به دست آورده اند.
به قول وی، این نقاشی های دیواری روایتگر داستانها و وقایعی است كه در زمانهای استقرار در آن محل به وقوع پیوسته اند.
وی بیان كرد: نقاشی های كوه خواجه در سه مرحله مختلف پیدا شده است كه آثار باقی مانده آن می تواند در حل مسائلی چون چگونگی گسترش نفوذ هنر ایرانی، تدوین و تاریخ هنر نقاشی و بویژه نقاشی دیواری در ایران كمك نماید.
ابراهیم زاده خاطرنشان كرد: این امر نشان دهنده عمق مدنیت و تمدن كوه خواجه با نواحی یاد شده بوده و تاثیر و تاثر متقابل تمدن ها را در این دوره بر یكدیگر نشان داده است.
قداست كوه خواجه ظرفیتی مناسب برای جذب توریست است
مدیركل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان سیستان و بلوچستان اظهار داشت: با عنایت به ظرفیتهای موجود در حوزه سیستان در زمینه گردشگری زیارتی، این حوزه می تواند بعنوان یك پتانسیل بسیار با ارزش در این زمینه مطرح باشد.
دكتر جلالزایی در گفت وگو با ایسنا، با اشاره به قداست، محبوبیت و اهمیت كوه خواجه (اوشیدا)، برای باورمندان و هموطنان زرتشتی و بخصوص پارسیان هندوستان كه قرنها قبل از ایران كوچ كرده اند ازظرفیت گردشگری زیارتی بعنوان بازاری بی همتا برای جذب مسافران خارجی یاد كرد و اضافه كرد: پارسیان هندوستان هم اكنون به خاطر شرایط اقتصادی و فرهنگی خاصی كه دارند از جایگاه خوبی در این كشور برخوردار می باشند و می توانند بعنوان توریستهای خارجی جذب منطقه سیستان شوند.
وی با اشاره به اینكه برای جذب توریستهای خارجی باید زیرساختهای مناسب اقامتی در منطقه فراهم گردد، اظهار داشت: برای این منظور در منطقه قلعه نو در حال برنامه ریزی به منظور آماده سازی و استاندارد سازی هستیم تا بتوانیم فضایی شایسته برای اقامت چند روزه گردشگران در منطقه سیستان را فراهم نماییم.
كوهی با معماری شگفت انگیز، در انتظار ثبت جهانی
مدیر پایگاه كوه خواجه هم اظهار داشت: این كوه اهمیت ویژه ای در مطالعات تاریخی و دیرینه شناسی دارد و این خصوصیت سبب شده تا پژوهشگران زیادی از سراسر دنیا به كوه خواجه توجه نمایند.
سرگزی اضافه كرد: به منظور تولید شرایط ثبت جهانی این مجموعه، فصل دوم مطالعات با حضور پژوهشگران ایرانی و ایتالیایی در حال انجام می باشد.
دكتر رافائل بیشونه سرپرست گروه مستند نگاری كهن دژ كوه خواجه هم با اشاره به اینكه مطالعات باید بدون حفاری و با اسكن بناهای مختلف آن صورت گیرد، اظهار داشت: كار مطالعاتی با دو روش اسكن لیزر و فتوگرامتری انجام می گردد تا در آینده زمینه ی مرمت كوه فراهم گردد.
كوه خواجه یكی از مهم ترین محوطه های تاریخی قبل از اسلام است كه در شرق كشور و در شمال سیستان و بلوچستان واقع شده است.
