عصر توریسم: مسئولان زیادی به خلیج گواتر رفته و سر سفره اهالی روستا نشسته اند، غذایشان که تمام شده، به پایتخت برگشته و دیگر نپرسیدند آمدنشان نفعی به حال این منطقه گردشگری هم داشت یا نه؟

خبرگزاری مهر _ گروه جامعه؛ در آخرین نقطه جنوب شرقی ایران، درست در مرز ایران و پاکستان خلیج گواتر یکی از جاذبه های طبیعی استان سیستان و بلوچستان واقع شده است. خلیج نسبتاً کوچکی که در طول ساحل مکران در دریای عمان قرار دارد و حدود ۳۰ درصد آن متعلق به ایران و حدود ۶۰ درصد نیز متعلق به پاکستان است.
گردشگرانی که به جنوب استان سیستان و بلوچستان و منطقه چابهار می روند معمولاً بعد از بازدید از جاذبه های هیجان انگیز مسیر خودرا به خلیج گواتر می رسانند.
برای رسیدن به این تالاب بین المللی که در لیست ۲۲ تالاب جهانی ایران قرار گرفته باید از چابهار به سمت شرق حرکت کرد و بعد از بازدید از دریاچه صورتی لیپار، دیدن بندر بریس و قایق هایی که از بالای تنگه کوچک دیده می شوند، کوه های مینیاتوری یا مریخی را پشت سر گذاشت و بعد از دیدن سواحل پسابندر به روستای گواتر رسید. روستایی که مردمش حافظان جنگل های حرای آن و پرندگانش شده اند.
این خلیج قسمتی از منطقه حفاظت شده باهو کلات (گاندو) است و جنگل های حرای آن نیز ۳۰۰ هکتار وسعت دارد. بااینکه امکانات رفاهی و مدرن شهر چابهار را ندارد و جزو شهرستان دشتیاری شمرده می شود اما از جاذبه های طبیعی هم چیزی کم ندارد.
از طرف دیگر خلیج گواتر یکی از با اهمیت ترین مناطق محیط زیستی در جنوب شرقی ایران است. چون هر ساله در اوایل پاییز پذیرای تعداد بی شماری از پرندگان مهاجر است. حدود ۴۰ نوع از گونه های مختلف پرنده ها در قالب دسته های ۱۰۰ تایی وارد این منطقه می شوند.
مردم اینجا می گویند که شتر تنها حیوانی است که شنا نمی کند اما اینجا نزدیک جنگل های حرا شتر هم شنا می کند چون هم آب سنگین است و هم میوه درختان حرا برای این حیوان مفید. آنها حتی می گویند که گاو دریایی را می توانند اینجا ببینند و وقتی آب رودخانه های باهوکلات به خلیج می رسد در بعضی از فصل های سال آب شیرین و شور به کندی در هم حل می شود و پدیده دو رنگی آب را می توان به وضوح دید.
یک نکته خاص درباره گواتر این است که اگر از نقطه ای در ساحل به سمت قطب جنوب حرکت کنید، با هیچ خشکی برخورد نمی کنید و بدون واسطه به قطب جنوب متصل است.
اهالی روستای گواتر وقتی آسمان صاف باشد می توانند چراغ روستای جیونی آخرین شهر بندری پاکستان را در همسایگی شأن ببینند. بیشتر مردم این روستا صیادی می کنند و هر کدام قایق دارند آنها قایق های خودرا در در خلیج می اندازند به دنبال صیادی اما اجازه ندارند از یک محدوده ای دورتر بروند چون ناخواسته وارد مرز پاکستان می شوند بنا بر این است که وقتی گردشگران نیز می خواهند به این محدوده بروند اجازه شنا به آنها داده نمی گردد و حتی پاسگاهی که همان نزدیکی است از خودرو های غریبه کارت ملی می خواهد تا زمانی که برمی گردند.
اما آنچه که همه جاذبه های گردشگری و طبیعی این منطقه را زیر سوال می برد اینها نیست بلکه بهم ریختگی و آشفتگی ساحل است. گردشگران نخستین تصویری که از خلیج گواتر دارند، ساحل شنی کثیف با قایق های خراب و خرد شده افتاده کنار ساحل، ساختمانهای نیمه کاره ای که برای سرویس بهداشتی علم شده اند اما کارایی ندارند از بس کسی به آنها رسیدگی نکرده و از همه ناایمن تر قایق هایی است که هیچ ضابطه ای برای ورود آنها به گردشگری نیست.

گردشگران برای ورود به تالاب بین المللی با چنین صحنه هایی رو به رو هستند
هر گردشگری که بخواهد یک قایق را از صیاد می گیرد و بابت یک ساعت چرخیدن در تالاب از ۱۰۰ هزار تومان به بالا پول می پردازد بدون اینکه کسی حتی به او یک جلیقه نجات بدهد و یا تضمینی برای امنیت او باشد. صیادان گردشگران را در تالاب می چرخانند تا جاذبه های تالاب و جنگل های حرا را به آنها نشان دهند اما جایی وجود ندارد تا برای آنها مشخص نماید، اصلاً صلاحیت سوار کردن مسافر را در این قایق که ساعتها ماهیگیری کرده دارند یا نه.
خلیج گواتر جز جاذبه های منطقه آزاد چابهار نیست اما هر کسی که به چابهار می رود حتما از اینجا بازدید می کند بنا بر این مسئولان منطقه آزاد چابهار خودرا مسئول آن نمی دانند چون اینجا زیر نظر شهرستان دشتیاری شمرده می شود. دشتیاری نیز به گردشگری کمتر توجه دارد.

اقامتگاه های سنتی درحال ساخت
مردان و زنان گواتر بلوچ هستند، ولی ارتباط خویشاوندی و نزدیکی با همسایگان خود در گوادر (نام پاکستانی گواتر) پاکستان دارند و رفت و آمد و حتی ازدواج بین آنها بسیار مرسوم می باشد. زبان بلوچی مردم این منطقه با سایر نقاط قسمت بلوچستان ایران متفاوت می باشد و به زبان بلوچی رایج در پاکستان نزدیک تر است، هرچند تعدادی زیادی از مردم این منطقه به زبان فارسی هم تسلط دارند. غذای سفره مردان و زنان بلوچ در روستای گواتر شبیه به غذای پاکستانی هاست چون بسیاری از محصولات آنها بوسیله قایق هایی که به پاکستان اجازه رفت و آمد دارند تهیه می شود مانند ادویه های پاکستانی که در غذاهای مردم بلوچ استفاده می شود. همین تنوع غذایی در مردم این روستاست که سبب شده گردشگران بیشتری جذب شوند و حتی بخواهند یکی دو شبی را در بوم گردی های تازه تأسیس روستای گواتر اقامت کنند.

سوار شدن به قایق ها برای دیدن جنگل حرا بدون جلیقه نجات
مردم خونگرم بلوچ تلاش می کنند با میهمان نوازی هایشان کم کاری های مسئولان دولتی را کمرنگ کنند ولی اگر گوش شنوایی برای صحبت های آنها باشد خواهند اظهار داشت که مسئولان دولتی زیادی به این روستا آمده و رفته اند و میهمان سفره هایشان شده اند قول هایی داده اند ولی وقتی پایشان به تهران رسیده همه را فراموش کرده اند مانند سلطانی فر وزیر ورزش و جوانان و یا حاجی وزیر آموزش و پرورش، علی اصغر مونسان وزیر میراث فرهنگی و… بوده است.
شاید آخرین نقطه از جنوب شرق ایران بودن دلیل بی توجهی به این منطقه گردشگری شده است در حقیقت چون دسترسی به آن دشوار است، مسئولانی هم که باید به آن رسیدگی کنند سخت می توانند از این منطقه دیدن کنند بنا بر این توجهی به مشکلات آن نمی گردد حتی بخش گردشگری این روستا.

منبع: