عصر توریسم: باستان شناسان به این نتیجه رسیده اند که لایه های کاوش شده در محدوده سبزه میدان قزوین که در آنها مواد فرهنگی از قبیل سفال، استخوان و دیگر یافته ها به دست آمده، هیچ کدام از نوع نهشته فرهنگی برجا نیستند و در نتیجه جابه جایی از مکانی به مکان دیگر حمل شده اند.
به گزارش عصر توریسم به نقل از ایسنا، سبزه میدان یا میدان آزادی جزیی از مجموعه باغ و کاخ چهلستون و قسمتی از دولتخانه صفوی در شهر قزوین بوده که در جریان گسترش محدوده شهری و راه اندازی خیابان هایی برای گذر خودرو ها، دگرگون شد و سبزه میدان فعلی شکل گرفت. این میدان در مرکزی ترین نقطه شهر و در راه دسترسی به خیابان امام خمینی و بازار سنتی قزوین، کاروانسرای سعدالسطنه، کاخ چهلستون و موزه خوشنویسی قرار دارد.
از سال ۹۷ پروژه بازآفرینی سبزه میدان قزوین شروع شد و در اسفندماه ۹۹ نیز عملیات نوسازی و بهسازی این میدان از طرف شهرداری انجام شد که بعد از آن در تیرماه ۱۴۰۰ گمانه زنی های دیرینه شناسی در همین محل آغاز شد. بنا بگفته مدیر میراث فرهنگی و گردشگری، با وجود آن که سبزه میدان قسمتی از دولتخانه صفوی بوده اما تا حالا هیچ پژوهش مستقلی در رابطه با شناسایی و توالی آثار و دوره های فرهنگی در این بخش از بافت تاریخی شهر قزوین صورت نگرفته بود. برای همین عملیات گمانه زنی دیرینه شناسی با هدف لایه نگاری و شناسایی نهشته های باستانی و بقایای احتمالی آثار معماری و تعیین دوره های فرهنگی این محدوده از بافت تاریخی این شهر به اجرا درآمد.
اینک بعد از گذشت کمتر از یک ماه از شروع این گمانه زنی، روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری در گزارشی به نقل از حمزه کریمی ـ سرپرست هیأت دیرینه شناسی این سایت ـ درباره نتیجه این کاوش ها، گزارش کرد: پیرو نامه شهرداری قزوین، برای صدور مجوز بمنظور ایجاد تاسیسات آبرسانی برای آبیاری درختان و فضای سبز در محدوده ضلع شمال غربی سبزه میدان، اقدامات اولیه از طرف اداره میراث فرهنگی استان با بازدید از محل انجام شد.
این عتیقه شناس اضافه کرد: با بررسی این طرح در کمیته فنی اداره کل میراث فرهنگی استان قزوین باتوجه به ایجاد دخل و تصرف در صورت ایجاد تأسیسات آبی، پیش زمینه اجرائی شدن یا نشدن این طرح منوط به انجام مطالعات باستان شناختی شد.
کریمی افزود: به همین دلیل با درخواست اداره کل استان و صدور مجوز از جانب ریاست پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، برنامه گمانه زنی بمنظور پاسخ گویی به استعلام بافت تاریخی سبزه میدان شروع شد. در این راستا در بخش شمال غربی محوطه و در قسمتی که بمنظور ساخت تاسیسات آبی خاکبرداری شده، یک گمانه دو در دو متر و یک ترانشه چهار در چهار متر برای شناسایی وضعیت لایه ها و آثار معماری تا سطح خاک بکر مورد کاوش قرار گرفت.
او اضافه کرد: باتوجه به اینکه بخش مورد نظر در جهت شرقی غربی ۱۷ متر طول و در جهت شمالی جنوبی ۱۳ متر عرض دارد، تصمیم بر آن شد بمنظور پوشش کامل محدوده یک گمانه آزمایشی در شرق و یک ترانشه در بخش غربی محدوده که بتواند درصد برخورد احتمالی با آثار معماری و یافته های فرهنگی را افزایش دهد، ایجاد شود.
این عتیقه شناس به خاکبرداری و گودبرداری توسط بولدوزر از این محوطه قبل از شروع کاوش اشاره نمود و اظهار داشت: حدود یک متر از لایه های این بخش برداشت شده بود. به همین دلیل کاوش در سطح گمانه آزمایشی در بخش شرقی با ثبت جمعا ۶ کانتکست ادامه یافت و در عمق ۲۳۰- سانتی متراز سطح گمانه با نمایان شدن یک مسیر انتقال آب تولید شده از تنبوشه های سفالی که تنها کانتکست برجای این کاوش بود، کاوش در گمانه آزمایشی متوقف گردید.
او افزود: کاوش در بخش غربی نیز در عمق ۴۵۰- سانتیمتر از سطح ترانشه و با حصول اطمینان از بکر بودن بافت خاک کاوش در این ترانشه متوقف گردید.
سرپرست این هیأت کاوش افزود: در نهایت و برمبنای تمام اطلاعات موجود می توان نتیجه گرفت لایه های کاوش شده در محدوده مورد نظر سبزه میدان که در آنها مواد فرهنگی از قبیل سفال، استخوان و دیگر یافته ها به دست آمد هیچ کدام از نوع نهشته فرهنگی برجا (in situ) نیستند و ماهیت آنها به شکل کانتکست نوع سوم (بافتی که در نتیجه جابه جایی از مکانی به مکان دیگر حمل شده) است.
کریمی اظهار داشت: تنها کانتکستِ برجای به دست آمده از کاوش در محدوده سبزه میدان یک مسیر انتقال آب است که با بهره گیری از تنبوشه های سفالی و آجر تولید شده که باتوجه به همسانی توالی لایه ها در هر دو ترانشه می توان گفت این تنبوشه های سفالی نیز در داخل بافت خاک بکر کار گذاشته شده اند.
منبع: asretourism.ir
