عصر توریسم: عصر توریسم: «در سال 2019، بیش از یک میلیون رأس دام برای قربانی آماده شد تا حجاج و زوار بهره گیرند. دفع نادرست پسماندهای حیوانات قربانی می تواند به آلودگی، آلودگی آب و انتشار گازهای مضر منجر شود. برای کاهش این اثرات، اجرای شیوه های مناسب مدیریت پسماند، مانند کمپوست سازی یا تولید بیوگاز، لازم است تا اطمینان حاصل شود زباله ها به منابع باارزش تبدیل می شود.»
به گزارش عصر توریسم به نقل از ایسنا، همزمان با حج پروفسور «محمد خواجه قطب الدین» عضو هیأت علمی دانشگاه حیدرآباد هند، که به مدت ۱۵ سال به دانشجویان کارشناسی ارشد در مورد پایداری و اخلاق تجاری آموزش داده است، مقاله ای را با عنوان «حج پایدار؛ برای هموار کردن راه بمنظور زیارتی دوستدار محیط زیست چه می توان کرد؟» به نگارش درآورده که «سیدحمید هاشمی»، دکترای مدیریت گردشگری و عضو هیأت علمی جهاد دانشگاهی آنرا ترجمه کرده است. در این نوشتار آمده است: «با نزدیک شدن به زمان برگزاری کنگره سالانه حج در سال ۲۰۲۳ میلادی و ۱۴۴۴ هجری قمری که یک مناسک «عبادی ـ سیاسی» شناخته می شود، برای خیلی از افراد مهمست تا درباره ی تأثیرات محیط زیستی این گردهمایی عظیم اسلامی فکر نماییم و بدنبال راهکارهای پایدار برای اطمینان از مناسک و زیارت سبزتر و دوستدار محیط زیست باشیم. در این مقاله، چالش های محیط زیستی ناشی از حج را بررسی می نماییم، راهکارهای بالقوه پیشنهاد می شود و بر اهمیت حفظ سیاره مان برای نسل های آینده تاکید می نماییم.
در مراسم عید قربان، قربانی کردن حیوانات در حج، برای مسلمانان سرتاسر جهان اهمیت زیادی دارد. در سال ۲۰۱۹، بیش از یک میلیون رأس دام برای قربانی آماده شد تا حجاج و زوار بهره گیرند. با این وجود، مهمست که اثرات محیط زیستی پسماندهای حیوانی تولیدشده را در طول این پروسه بشناسید. دفع نادرست پسماندهای حیوانات قربانی می تواند به آلودگی، آلودگی آب و انتشار گازهای مضر منجر شود. برای کاهش این اثرات، اجرای شیوه های مناسب مدیریت پسماند، مانند کمپوست سازی یا تولید بیوگاز، لازم است تا اطمینان حاصل شود که زباله ها به منابع باارزش تبدیل می شوند.
علاوه بر این، هنگام توزیع گوشت در میان افراد کم برخوردار و فقیر، استفاده از بسته بندی هایی با مواد سازگار با محیط زیست ضرورت دارد. انتخاب بسته بندی با مواد پایدار می تواند به حداقل رساندن ردپای محیطی زیستی در رابطه با حمل و نقل و شبکه توزیع، کمک نماید و با اصول پایداری و نظارت مسؤولانه از زمین، هماهنگ باشد. با اتخاذ چنین اقداماتی می توانیم حرمت قربانی کردن را گرامی بداریم و در عین حال از محیط طبیعی خود نیز محافظت نماییم.
چالشی که لازم است مورد توجه قرار گیرد، شامل:
۱ ـ «مدیریت پسماند» تعداد پرشمار حجاج و زوار در مراسم عظیم حج منجر به تولید ضایعات پسماندهای بسیار زیادی همچون بطری های پلاستیکی، بسته بندی مواد غذایی و سایر اقلام دورریختنی می شود. دفع نادرست پسماند و زباله ها می تواند محیط زیست و حتی منابع آب را آلوده کند و به حیات وحش لطمه برساند.
۲ ـ «مصرف آب»؛ حج به آب قابل توجهی بمنظور مصرف برای وضو، بهداشت و دیگر موارد نیاز دارد. تقاضای بسیار زیاد آب در مسافرت حج بر منابع آب محلی خصوصاً در منطقه خشک مکه و مدینه فشار وارد میکند.
۳ ـ «مصرف انرژی»؛ حمل و نقل زوار بوسیله هواپیما منجر به انتشار گازهای گلخانه ای می شود، از طرفی مصرف انرژی برای اسکان، حمل و نقل و سایر زیرساخت ها در اماکن زیارتی نقش مؤثری در انتشار این گازها دارد.
۴ ـ «مد سریع»؛ روند مد سریع که لباس های ارزان به سرعت تولید می شود و به سرعت دور ریخته می شود، در مناسک حج نیز نفوذ کرده است. خیلی از زوار لباس های جدیدی را تنها برای این مراسم و زیارت خریداری می کنند که منجر به افزایش پسماندهای نساجی و تخریب محیط زیست می شود.
اما راهکار هایی که پیشنهاد شده است، شامل:
۱ ـ «کاهش پسماند و بازیافت پیاده سازی»؛ سیستم های جامع مدیریت پسماند که حجاج و زوار را به کاهش، استفاده مجدد و بازیافت تشویق می کند. تهیه سطل های بازیافت، ترویج محصولات دوستدار محیط زیست، و سازماندهی کارزارهای تبلیغاتی و کمپین های آگاهی بخشی برای آموزش زوار درباره ی اهمیت دفع مسؤولانه زباله.
۲ـ «حفظ آب»؛ زوار را به استفاده بهینه از آب در طول اقامت خود در مکه و مدینه تشویق نماییم. وسایل مناسب صرفه جویی در مصرف آب نصب شود، اطلاع رسانی و آگاهی برای صرفه جویی در مصرف آب افزایش یابد و فناوری های نوآورانه ای همچون شیرهای هوشمند برای وضو بمنظور کاهش مصرف آب بدون ایجاد مشکل و محدودیت برای انجام مناسک مذهبی به کار گرفته و کشف شود.
۳ ـ «انرژی های تجدیدپذیر»؛ از منابع انرژی تجدیدپذیر همچون پنل های خورشیدی، توربین های بادی و زیرساخت های کارآمد انرژی برای کاهش چشم گیر ردپای کربن برای مناسک حج استفاده گردد. دولت ها، برگزارکنندگان و ذی نفعان باید برای راهکارهای به کارگیری انرژی های تجدیدپذیر سرمایه گذاری کنند و اجرای اینگونه انرژی را در همه اماکن زیارتی رواج دهند.
۴ ـ «پوشاک پایدار»؛ برای مقابله با تأثیرات منفی محیط زیستی حجاج و زوار را تشویق کنند تا لباس های بادوام و پایدار انتخاب و بهره گیرند. ترویج استفاده از پارچه های ارگانیک، پشتیبانی از صنعتگران محلی کشور خود و تشویق اهدای لباس به دیگران و امانت گرفتن از زوار قدیم بمنظور ترویج فرهنگ مد پایدار اینگونه مراسم زیارتی بسیار پسندیده خواهد بود.
«حج پایدار» وظیفه دینی و اخلاقی هر مسلمانان است که از محیط زیست محافظت کند و مراقب زمین و موجودات باشد. اصول پایداری و حفاظت ریشه عمیقی در دین اسلام دارد. قرآن کریم همگان را بر پرهیز از اسراف تاکید می کند: «بخورید و بیاشامید ولی اسراف نکنید که خداوند مسرفان را دوست نمی دارد» (سوره اعراف، آیه ۳۱).
علاوه بر این، احادیث، اعمال و رفتار پیامبر اسلام (ص) بر حفظ محیط زیست تشویق می کند. در این خصوص در حدیثی آمده است: «دنیا زیبا و سرسبز است و خداوند متعال شما را در آن پیشکار و مباشر خود قرار داده و می بیند که چگونه به عهد خود وفا می کنید». این به عنوان یادآور مسؤولیت ما برای صیانت از محیط زیست است.
در صورتیکه کنگره عظیم حج فرصتی برای روشنگری معنوی فراهم می آورد، یادآوری اهمیت اعمال پایدار در این سفر مقدس نیز بسیار اهمیت دارد. ما باید برای به حداقل رساندن پسماندها و ضایعات، حفظ منابع، کاهش انتشار گازهای گلخانه ای و انتخاب مسؤولانه تلاش نماییم. علاوه بر این، دفع مناسب ضایعات و پسماندهای حیوانات قربانی و استفاده از مواد سازگار با محیط زیست می تواند نتایج محیط زیستی مثبتی داشته باشد. با اجرای این راه حل ها، می توان اطمینان حاصل نماییم که حج به الگوی پایداری تبدیل می شود و حجاج و زوار سرتاسر جهان را تشویق می کند تا شیوه های دوستدار محیط زیست را در زندگی روزمره خود اتخاذ کنند. روح عظیم حج را نه فقط در تلاش و کارهای معنوی خود، بلکه در تعهد خود به حفظ زمین برای نسل های آینده پذیرا باشیم.»

منبع: