به گزارش عصر توریسم معاون اداره کل کتاب های خطی و نادر کتابخانه ملی به تشریح دو نسخه خطی باارزش از کلیات سعدی در کتابخانه ملی پرداخت و اظهار داشت: این نسخ دارای کتیبه های مزدوج مذهب با نقوش اسلیمی و گل و برگ ختایی به زر محرر، لاجورد و شنگرف است.
به گزارش عصر توریسم به نقل از روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، زهرا مدرسی به مناسبت فرارسیدن بزرگداشت سعدی، به معرفی دو نسخه خطی کلیات شیخ مصلح الدین سعدی شیرازی نگهداری شده در کتابخانه ملی اشاره نمود و اظهار داشت: دو نسخه خطی باارزش از کلیات سعدی در کتابخانه ملی نگهداری می شود که یکی از این نسخ نفیس در لیست جهانی میراث مستند برنامه حافظه جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.
او با اشاره به یکی از نسخ خطی کلیات سعدی به شماره ۵- ۳۹۱۳۴ موجود در گنجینه کتابخانه ملی بیان کرد: این نسخه خطی اوراق پراکنده و ناقصی دارد و بازمانده از نسخه نفیس به خط یوسف بن محمد بن عیسی بن محمد شیرازی است که در تاریخ ۷۱۶ قمری کتابت شده است.
معاون اداره کل کتاب های خطی و نادر کتابخانه ملی افزود: تاریخ کتابت بیان کننده آنست که نسخه حاضر دومین نسخه کهن تاریخ دار است. دیگر خاصیت مهم این نسخه برمبنای ترتیب علی بن احمد بی ابی بکر بی ستون نیست. اما نسخه حاضر از اندک نسخه هایی است که پیش از تهیه و تنظیم بی ستونی کتابت شده است؛ بنظر می رسد تنظیم اولین جامع ناشناخته کلیات سعدی را دارد.
مدرسی همین طور اشاره کرد: ابتدای نسخه کتیبه مذهب کشیده شده که کمی لطمه دیده است و در ۴۶ برگ و ۳۳ سطر نگاشته شده است. صفحات خاتمه و دو طرف انجامه نیز تزیین شده است. همین طور عناوین اشعار به رنگ های مشکی، سرخ و زرد نوشته شده است. لبه اوراق فرسوده و آب خورده است، جلد نسخه متعلق به خودش نیست و الحاقی است، تیماج سرخ ضربی با ترنج و سرترنج و لچکی و کتیبه های زرین که به مرور زمان به تیرگی گراییده است.
وی در معرفی نسخه خطی کلیات سعدی به شماره کتابخانه ۵-۱۲۴۹۳ اظهار داشت: در سال ۷۸۴ هجری قمری یعنی حدود ۵۰ سال بعد از تالیف اثر اصلی کتابت شده است. بر این اساس می توان گفت شاید این نسخه اقدم نسخ کلیات سعدی است.
مدرسی اضافه کرد: برگ های آغازین با کتیبه های مزدوج مذهب با نقوش اسلیمی و گل و برگ ختایی به زر محرر، لاجورد و شنگرف است؛ حاشیه دور متن نیز در برگ شروع با نقوش اسلیمی و گل و برگ ختایی به زر محرر، لاجورد، سبز و شنگرف است.
او بیان کرد: همین طور شرفه به لاجورد، تسمه اندازی به زر محرر، حاشیه ریسه ای دور متن به زر محرر (نسخه فاقد برگ متناظر موجود است) و عناوین نسخه به زر، شنگرف و سرخی است؛ شروع هر دفتر با کتیبه های متفاوت مذهب با نقوش اسلیمی و گل و برگ ختایی به زر محرر، لاجورد، سبز، مشکی و شنگرف است.
مدرسی سپس اشاره کرد: ظهریه برگ های هر بخش با یک ترنج مذهب با نقوش اسلیمی و گل برگ ختایی آراسته شده است. جدول دور متن و میانی به زر محرر است. متن به خط نسخ و اشعار دوستونی کتابت شده و دارای ۴۱۶ برگ در ۱۹ سطر است. همین طور جلد نسخه مقوایی با روکش تیماج مشکی با ترنج، سرترنج با نقوش اسلیمی و گل و برگ ختایی زرپوش، حاشیه ریسه ای ضربی و آستر تیماج قهوه ای روشن است.
او در آخر اشاره کرد: این نسخه خطی به سبب قدمت، تزئینات و خط از آثار بسیار نفیس شمرده می شود. طبق بررسی های انجام شده در دوازدهمین اجلاس شورای مشورتی بین المللی برنامه حافظه جهانی به سال ۱۳۹۴، این اثر در لیست جهانی میراث مستند برنامه حافظه جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.

منبع:

دسته‌ها: توریسم